Báo cáo với tiêu đề “Phân tích chiến lược của INTERPOL về xu hướng tội phạm trên thị trường rác thải nhựa từ tháng 01/2018” đã chỉ ra một sự gia tăng đáng kể các vụ việc mua bán rác thải nhựa trái phép, chủ yếu bắt nguồn từ khu vực Đông Nam Á chuyển qua các nước trung gian để che giấu nguồn gốc xuất xứ của lô hàng.
Báo cáo cũng ghi nhận sự gia tăng trong số lượng các bãi thu gom và đốt phế thải bất hợp pháp tại châu Âu và châu Á, việc sử dụng các tài liệu và giấy phép giả liên quan đến quy trình xử lý rác thải.
Theo các thông tin do 40 nước thành viên trao đổi, báo cáo đã đưa ra một bức tranh toàn cảnh về tuyến đường vận chuyển và xu hướng tội phạm trên thị trường rác thải nhựa, từ đó đưa ra các khuyến nghị cho lực lượng thực thi pháp luật các nước.
Báo cáo đã chỉ ra có sự câu kết giữa các tổ chức tội phạm và các doanh nghiệp quản lý chất thải nhằm tạo ra vỏ bọc cho các hoạt động phạm tội và tạo điều kiện cho tội phạm làm giả các giấy tờ, tài liệu cần thiết.
Tháng 5/2020, cơ quan chức năng Malaysia đã bắt đầu quá trình trả lại gần 4.000 tấn rác thải nhựa cho 13 nước, cho thấy quyết tâm của Malaysia trong đấu tranh với nạn mua bán trái phép rác thải nhựa.
Vụ việc trên cũng cho thấy sự gia tăng trong số lượng rác thải nhựa được chuyển từ châu Âu và Bắc Phi đến Malaysia từ năm 2018 khi Trung Quốc bắt đầu ngừng nhập khẩu các sản phẩm tái chế nhằm bảo vệ môi trường khỏi ô nhiễm nhựa.
Ông Daqi Duan, Chánh Văn phòng INTERPOL Trung Quốc kiêm Phó Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế Bộ Công an Trung Quốc khẳng định: “Chính phủ Trung Quốc cam kết đẩy lùi tội phạm liên quan đến rác thải. Trong những năm gần đây, chúng tôi đã điều chỉnh các quy định của pháp luật để đối phó hiệu quả hơn với loại tội phạm này, thiết lập các quy trình quản lý chặt chẽ hơn và triển khai các chiến dịch quốc gia về phòng, chống tội phạm, đặc biệt là tội phạm buôn lậu… Chúng tôi kêu gọi cộng đồng quốc tế tăng cường hợp tác để tận dụng các cơ chế quốc tế như INTERPOL trong thực hiện các nhiệm vụ chung và hướng tới mục tiêu chung là giữ gìn hành tinh xanh, sạch, đẹp cho thế hệ tương lai”.
Sự yếu kém trong quản lý rác thải nhựa đã gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường đất, sông hồ và đại dương. Nó cũng tác động đến sự biến đổi khí hậu do hiệu ứng nhà kính từ quá trình sản xuất đến quản lý rác thải.
Đội thực thi pháp luật về các vấn đề ô nhiễm toàn cầu của INTERPOL đã làm việc với các cơ quan hữu quan của 194 quốc gia thành viên để phát hiện và đấu tranh với tội phạm liên quan đến ô nhiễm môi trường. Các chiến dịch, khóa tập huấn và chương trình xây dựng năng lực do INTERPOL điều phối nhằm giúp cơ quan thực thi pháp luật các nước nâng cao hiệu quả phòng ngừa, ngăn chặn tội phạm về môi trường.