Phóng viên: Bộ trưởng đánh giá như thế nào về tính cấp thiết của việc tăng cường hợp tác quốc tế đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy trong tình hình hiện nay?
Bộ trưởng Tô Lâm: Có thể nói rằng, tội phạm ma túy là tội phạm của các loại tội phạm. Việc mua bán, vận chuyển ma túy đã mang lại siêu lợi nhuận, khiến các tổ chức tội phạm không từ bỏ mọi thủ đoạn, phương thức tinh vi, sẵn sàng chống trả quyết liệt các lực lượng chức năng khi bị phát hiện bắt giữ.
Thế giới đang chứng kiến sự gia tăng các chất hướng thần mới. Trong đó, ma túy tổng hợp, đặc biệt dạng đá đã thay thế các loại ma túy truyền thống. Tại Việt Nam, với chính sách mở cửa, thông thương tạo điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế, tạo điều kiện cho hoạt động xuất nhập khẩu, nhưng các tổ chức tội phạm quốc tế đã lợi dụng chính sách này để vận chuyển ma túy đến nước thứ ba. Tội phạm ma túy hình thành các băng nhóm có tổ chức, xuyên quốc gia, có sự móc nối giữa đối tượng bản địa và quốc tế; thường núp bóng doanh nghiệp để vận chuyển ma túy. Tội phạm ma túy đã và đang là một trong những thách thức an ninh phi truyền thống, đòi hỏi sự chung tay giải quyết của cộng đồng quốc tế. Không một quốc gia nào có thể tự mình giải quyết nếu không có sự hợp tác với các nước khác. Vì vậy, hợp tác quốc tế trong đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy đang là một đòi hỏi mang tính cấp thiết, thời sự và đặc biệt quan trọng.
Đứng trước những thách thức mới trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy, Đảng, Nhà nước và Bộ Công an Việt Nam thường xuyên quan tâm chỉ đạo đấu tranh quyết liệt và luôn coi trọng hợp tác quốc tế trong lĩnh vực này. Trong đó đã mở rộng quan hệ hợp tác song phương, đa phương về phòng, chống ma túy với các nước tiểu vùng sông Mê Kông, các nước ASEAN, các quốc gia có chung đường biên giới, các Cơ quan phòng, chống ma túy của Liên Hiệp quốc. Đặc biệt đã tăng cường hợp tác theo chiều sâu, trên cơ sở những thông tin chia sẻ của các nước đối tác, các nước có chung đường biên giới, Bộ Công an Việt Nam đã tiến hành phối hợp, triệt phá thu giữ hàng tấn ma túy tổng hợp, phần lớn trong số đó được xác định sẽ tiếp tục chuyển ra nước ngoài; bắt giữ hàng chục đối tượng chủ mưu, cầm đầu các băng nhóm tội phạm ma túy lớn. Điều này, đã khẳng định được vai trò quan trọng của Việt Nam trong lĩnh vực phòng, chống tội phạm ma túy trong khu vực và trên thế giới hiện nay.
Bộ Công an Việt Nam đã có sáng kiến tổ chức “Hội nghị cấp Bộ trưởng về nâng cao hiệu quả hợp tác đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy xuyên quốc gia”, nhằm phát huy vai trò Chủ tịch đương nhiệm ASEAN của Việt Nam trong công tác phòng, chống ma túy, đồng thời kêu gọi các nước chung tay cùng Việt Nam đối phó với hiểm họa ma túy. Tôi hy vọng rằng, Hội nghị cấp Bộ trưởng lần này sẽ là những cơ hội góp phần thúc đẩy, tăng cường sự hợp tác quốc tế trong đấu tranh phòng, chống tội phạm về ma túy hiện nay.
Phóng viên: Từ đầu năm 2019 đến nay, lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy đã liên tiếp triệt phá thành công nhiều chuyên án ma túy xuyên quốc gia, số lượng đặc biệt lớn, xin Bộ trưởng một số đánh giá về những chiến công, thành tích này?
Bộ trưởng Tô Lâm: Từ đầu năm 2019 đến nay, lực lượng Công an Việt Nam đã phát hiện gần 17.000 vụ, hơn 26.000 đối tượng có liên quan đến tội phạm ma túy. Thu giữ gần 600 kg heroin, hơn 4.000 kg và gần 700.000 viên ma túy tổng hợp... Trong đó, khối lượng ma túy tổng hợp bị thu giữ tăng gấp 2,5 lần so với năm 2018. Một số vụ tại Thành phố Hồ Chí Minh, Nghệ An đã triệt phá thành công đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy từ nước ngoài vào Việt Nam lớn nhất từ trước đến nay. Kết quả trên cho thấy sự chủ động về nghiệp vụ của lực lượng Công an Việt Nam trước những thay đổi hoạt động của tội phạm ma túy trong khu vực. Phần lớn các vụ việc vận chuyển ma túy lần đầu vào Việt Nam đã bị phát hiện, bắt giữ chưa kịp vận chuyển đi nước thứ ba. Những vụ án lớn vừa qua cho thấy ngoài sự nỗ lực cố gắng của lực lượng Công an nhân dân, còn có sự phối hợp đồng bộ nhịp nhàng của các lực lượng chức năng trong và ngoài nước, đặc biệt là sự giúp đỡ to lớn của nhân dân.
Những chiến công xuất sắc của lực lượng Công an nhân dân đã góp phần làm giảm nguồn cung ma túy trong nước, ngăn chặn lượng lớn ma tuý lớn thẩm lậu trái phép vào Việt Nam, bảo đảm an ninh, trật tự, tạo môi trường lành mạnh, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước; đóng góp vào sự phát triển bền vững trong khu vực.
Tuy nhiên, chúng ta không được chủ quan trước những diễn biến khó lường về tình hình ma túy trên thế giới và khu vực hiện nay. Áp lực ma túy từ bên ngoài vào nước ta vẫn rất lớn. Đấu tranh, ngăn chặn hiểm họa về ma túy là cuộc đấu tranh lâu dài, cam go và phức tạp. Để làm tốt được điều này, đòi hỏi phải có sự chung tay góp sức của các quốc gia, cả hệ thống chính trị, mà nòng cốt là lực lượng Công an nhân dân.
Trong thời gian tới, Bộ Công an sẽ tiếp tục tập trung phân tích, dự báo tình hình, chỉ đạo lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy triển khai quyết liệt, đồng bộ các biện pháp, nhằm thực hiện có hiệu quả trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm về ma túy, đặc biệt là quyết tâm không để Việt Nam trở thành điểm trung chuyển ma túy của thế giới.
Phóng viên: Để đạt được những kết quả quan trọng nêu trên, lực lượng Công an đã chịu nhiều tổn thất, hy sinh. Xin Bộ trưởng chia sẻ về điều này và quyết tâm của toàn lực lượng trong thời gian tới?
Bộ trưởng Tô Lâm: Có thể nói rằng, cuộc chiến phòng, chống tội phạm về ma túy là cuộc chiến thực sự vô cùng khó khăn, gian khổ, ác liệt và chịu nhiều mất mát, hy sinh ngay giữa thời bình.
Trong cuộc chiến cam go, khốc liệt này, tính từ năm 1997 cho đến nay, đã có 25 cán bộ, chiến sỹ thuộc các lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng và nhân dân anh dũng hy sinh. Trong số đó, có 18 đồng chí là cán bộ, chiến sỹ Công an; hàng trăm đồng chí bị thương, bị phơi nhiễm HIV trong quá trình làm nhiệm vụ. Nhiều chiến sỹ hy sinh khi tuổi đời còn rất trẻ, để lại niềm tiếc thương cho gia đình, đồng đội. Những mất mát, hy sinh đó không gì có thể bù đắp được, nhưng đó là minh chứng về lòng trung thành, về tinh thần đấu tranh quả cảm, không khoan nhượng trước tội phạm ma túy của lực lượng Công an nói riêng và lực lượng vũ trang nói chung.
Bộ Công an xác định, tội phạm ma túy là tội phạm gây nên nhiều hệ lụy phức tạp nhất về trật tự xã hội, là hiểm họa đe dọa an ninh của mỗi quốc gia. Với những diễn biến phức tạp của tội phạm ma túy trong nước, khu vực và trên thế giới cho thấy, cuộc chiến chống tội phạm về ma túy trong thời gian tới sẽ tiếp tục gặp rất nhiều cam go, thách thức và gian khổ.
Tuy nhiên, với trọng trách được Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó, lực lượng Công an nhân dân sẽ tiếp tục đoàn kết, trên dưới một lòng, vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, xây dựng lực lượng trực tiếp đấu tranh phòng, chống ma tuý ngày càng chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đủ sức hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao; quyết tâm ngăn chặn và từng bước đẩy lùi ma túy ra khỏi đời sống xã hội, góp phần bảo đảm sự bình yên cuộc sống và hạnh phúc của nhân dân./.