Ngày 18/4/1946, Bộ trưởng Bộ Nội vụ (nay là Bộ Công an) ra Nghị định 121/NĐ về tổ chức, bộ máy Việt Nam Công an Vụ gồm 3 cấp và ở mỗi cấp Công an đều có tổ chức Văn phòng làm nhiệm vụ tham mưu, giúp việc, phục vụ các cấp lãnh đạo, chỉ huy. Đây được coi là mốc quan trọng, đánh dấu sự ra đời của lực lượng Tham mưu CAND.
Trải qua 69 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, lực lượng Tham mưu Công an các cấp luôn khẳng định được vị trí, vai trò quan trọng trong toàn bộ các hoạt động của lực lượng CAND. Trong bất cứ thời điểm, điều kiện nào, công tác Tham mưu luôn gắn liền với hoạt động lãnh đạo, chỉ huy; trong mỗi chiến công, thành tích của lực lượng CAND đều có đóng góp quan trọng của lực lượng Tham mưu. Dù tên gọi ở mỗi thời kỳ khác nhau, như: Văn phòng, Nghiên cứu Tổng hợp, Tham mưu, Tham mưu Tổng hợp…, nhưng đều thực hiện chức năng tham mưu, phục vụ cấp ủy Đảng và lãnh đạo, chỉ huy Công an các cấp tổ chức công tác nắm, phân tích, dự báo tình hình, đề xuất với Đảng, Nhà nước và cấp ủy, chính quyền các cấp xây dựng, bổ sung, hoàn thiện đường lối, chủ trương, phương châm công tác, biện pháp, đối sách trong đấu tranh bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội và xây dựng lực lượng CAND.
 |
| Bộ trưởng Trần Đại Quang trao Cờ thi đua của Chính phủ cho Văn phòng Bộ Công an. |
Từ những ngày đầu cách mạng tháng Tám, để bảo vệ chính quyền non trẻ, Đảng chủ trương xây dựng, thống nhất tổ chức lực lượng Công an, cơ quan Công an, đặc biệt coi trọng công tác tham mưu. Ngay khi mới được hình thành, lực lượng Tham mưu còn rất mỏng, nhưng đã nỗ lực, quyết tâm vượt mọi gian khó, tích cực nghiên cứu, nắm bắt tình hình, cùng với các lực lượng khác chuẩn bị và phục vụ kịp thời lãnh đạo Công an các cấp chỉ đạo trấn áp bọn đặc vụ Tưởng, mật thám, gián điệp Pháp câu kết với các đảng phái phản động tay sai, tấn công tiêu diệt vào tận sào huyệt gây tội ác của chúng, bảo vệ vững chắc thành quả cách mạng trong thế “ngàn cân treo sợi tóc”.
Thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, tổ chức và đội ngũ cán bộ làm công tác tham mưu tiếp tục được củng cố, tăng cường, nêu cao tinh thần đoàn kết, phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ với các lực lượng, vừa trực tiếp chiến đấu, phục vụ chiến đấu, đề xuất nhiều chủ trương, đối sách đấu tranh có hiệu quả với hoạt động của bọn tình báo, gián điệp, phản động; đề xuất các biện pháp để thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự ở vùng tự do, căn cứ du kích, căn cứ địa cách mạng; tham mưu ban hành các chủ trương về tăng cường lực lượng cơ quan, xí nghiệp, Công an xã; đẩy mạnh các phong trào “Bảo mật phòng gian”, “Ba không”…; tham mưu xây dựng các kế hoạch bảo vệ an toàn các đồng chí lãnh đạo, các cơ quan đầu não của Đảng, Chính phủ, bảo vệ an ninh, trật tự khi tiếp quản vùng giải phóng.
Để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc và giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, lực lượng Tham mưu CAND đã tích cực nghiên cứu, đề xuất củng cố, kiện toàn tổ chức, bộ máy cho phù hợp. Ở miền Bắc, tổ chức cơ quan Tham mưu chuyên trách (Nghiên cứu tổng hợp) được hoàn thiện một bước, có hệ thống từ Bộ đến các Vụ, Cục, Sở, Ty, có nhiều cải tiến trong công tác thông tin, nắm tình hình, phát hiện sớm các hoạt động của địch, tích cực phục vụ lãnh đạo Công an các cấp chỉ đạo đấu tranh chống phản cách mạng, nghiêm trị những kẻ chống lại cách mạng xã hội chủ nghĩa và công cuộc thống nhất nước nhà. Ở miền Nam, cơ quan Tham mưu các cấp (Văn phòng Ban Bảo vệ An ninh) được thành lập, không ngừng củng cố, phát triển; Cơ quan Tham mưu của Ban An ninh Trung ương Cục miền Nam đã tích cực tham mưu cho Đảng Đoàn, lãnh đạo Bộ Công an và trực tiếp là Ban An ninh Trung ương Cục chỉ đạo lực lượng An ninh kiên cường bám đất, bám dân, diệt ác, phá kìm, bảo vệ căn cứ cách mạng, làm thất bại các kế hoạch tình báo, gián điệp, hoạt động bình định, chiêu hồi và các kiểu chiến tranh thâm độc của Mỹ - Ngụy, góp phần quan trọng giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Thời kỳ hòa bình, khôi phục, hàn gắn vết thương chiến tranh, xây dựng phát triển đất nước, lực lượng Tham mưu CAND được củng cố trên phạm vi toàn quốc, có hệ thống tổ chức, cán bộ chuyên trách từ Bộ đến địa phương; chức năng, nhiệm vụ được quy định rõ hơn, đáp ứng yêu cầu trong giai đoạn cách mạng mới. Chủ động tham mưu, phục vụ kịp thời cấp ủy Đảng, lãnh đạo, chỉ huy Công an các cấp chỉ đạo thực hiện cải tạo tề ngụy, ác ôn, tù tha về, trấn áp phản cách mạng, bóc gỡ cơ sở nội gián, gián điệp cài lại, giải quyết các vấn đề phức tạp về an ninh, trật tự, nhất là ở biên giới phía Bắc, Tây Nam; chú trọng công tác thu nhận, xử lý thông tin, thành lập mạng lưới giao liên từ Bộ đến địa phương, ban hành chế độ công tác thông tin, xây dựng các quy trình công tác, biểu mẫu báo cáo; tăng cường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ tham mưu…, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Cùng với cả nước bước vào thời kỳ đổi mới, lực lượng Tham mưu CAND đã không ngừng củng cố, phát triển cả về tổ chức, cán bộ, nhiều cán bộ lãnh đạo cơ quan Tham mưu trưởng thành được giao trọng trách của cơ quan Đảng, Nhà nước, Bộ Công an. Trong bối cảnh tình hình quốc tế, khu vực và trong nước diễn biến phức tạp, khó lường, lực lượng Tham mưu CAND đã quán triệt sâu sắc các quan điểm, đường lối của Đảng, bám sát, thực hiện nghiêm túc chính sách, pháp luật của Nhà nước, chủ động đổi mới cả về tư duy, phương pháp công tác, từ khâu tổ chức thông tin, nắm, phân tích, dự báo tình hình, kết hợp nghiên cứu chiến lược và chiến thuật, gắn nghiên cứu tổng hợp, tổng kết thực tiễn với nghiên cứu khoa học, từng bước làm sáng tỏ nhiều vấn đề thực tiễn, lý luận về bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội và xây dựng lực lượng CAND; tích cực tham gia xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật về an ninh, trật tự; mở rộng, tăng cường hợp tác quốc tế với cơ quan tham mưu các nước; tăng cường nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ phục vụ công tác tham mưu, lãnh đạo, chỉ huy…
 |
Trung tướng Nguyễn Danh Cộng và cán bộ, chiến sĩ Văn phòng Bộ sinh hoạt chính trị tại Phòng Truyền thống của đơn vị. |
Thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội đang đặt ra rất nặng nề, đòi hỏi lực lượng Tham mưu CAND phải tiếp tục đổi mới toàn diện các mặt công tác, kịp thời tham mưu, kiến nghị, đề xuất với Đảng, Nhà nước và cấp ủy, chính quyền các cấp các chủ trương, giải pháp phù hợp để giữ vững ổn định an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, phục vụ có hiệu quả nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, mở rộng quan hệ đối ngoại của đất nước.
Cơ quan Tham mưu các cấp trong CAND phải tiếp tục mở rộng quan hệ phối hợp với cơ quan tham mưu các cơ quan, ban ngành và hợp tác quốc tế để trao đổi, phân tích, đánh giá tình hình; tập trung nâng cao chất lượng công tác dự báo, nhất là dự báo vĩ mô; hoàn thiện các quy chế, quy trình công tác; đổi mới phương pháp làm việc theo hướng ngày càng chuyên nghiệp hơn; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin; chú trọng nghiên cứu, tổng kết thực tiễn, tổng kết lý luận; thường xuyên chăm lo công tác xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng trong sạch, vững mạnh, tạo dựng đội ngũ cán bộ làm công tác tham mưu có bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối trung thành với Đảng, Nhà nước và nhân dân, có phẩm chất đạo đức trong sáng, tâm huyết, tận tụy với công việc, có kiến thức toàn diện, có năng lực tư duy sáng tạo, nhạy bén, sắc sảo trong phân tích, nhận định, đánh giá tình hình; trung thực, thẳng thắn và mạnh dạn trong đề xuất các chủ trương, giải pháp mới.
Với những chiến công, thành tích xuất sắc đã đạt được, lực lượng Tham mưu CAND được Đảng, Nhà nước và Bộ Công an tặng thưởng nhiều Huân chương Quân công, Chiến công các loại và nhiều phần thưởng cao quý khác. Riêng Cơ quan Tham mưu Bộ Công an được Bác Hồ hai lần tặng lẵng hoa; được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Hồ Chí Minh, ba lần tặng Huân chương Quân công và hai lần tặng Huân chương Chiến công hạng Nhất; trong những năm đổi mới, liên tục được Chính phủ hoặc Bộ Công an tặng cờ “Đơn vị thi đua xuất sắc” và Đảng ủy Công an Trung ương công nhận “Đảng bộ trong sạch, vững mạnh”, trong đó nhiều năm liền được công nhận “Đảng bộ trong sạch, vững mạnh tiêu biểu”.
Tự hào về truyền thống vẻ vang 69 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, lực lượng Tham mưu CAND nguyện một lòng, một dạ tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Đảng và nhân dân, dù trong bất cứ hoàn cảnh nào, thuận lợi hay khó khăn, luôn nêu cao tinh thần đoàn kết, sẵn sàng hy sinh, vượt qua gian khó, noi gương các thế hệ cha anh đi trước, cống hiến hết mình cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, thực sự trở thành trung tâm thông tin và điều hành của lãnh đạo, chỉ huy, “là chỗ dựa chính và luôn gắn liền với hoạt động lãnh đạo, chỉ huy Công an các cấp” như Nghị quyết của Đảng ủy Công an Trung ương đã đề ra, mãi mãi xứng đáng với sự tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân./.