Hoàn thiện cơ sở pháp lý, tạo sự thống nhất, đồng bộ trong việc quản lý hiệu quả phương tiện bay

Hiện nay, xu hướng ứng dụng tàu bay không người lái, phương tiện bay khác (phương tiện bay) vào đời sống và an ninh, quốc phòng đã phát triển mạnh trên thế giới trong gần một thập kỷ qua. Đặc biệt tại các khu vực xung đột, chiến tranh hiện nay cho thấy phương tiện bay là thiết bị rất hiện đại, có tính năng ứng dụng vào công tác chiến đấu rất hiệu quả với chi phí thấp. Phương tiện bay đã và đang làm thay đổi chiến lược, chiến thuật cũng như cách thức tiếp cận trong công tác quản lý nhà nước và giải pháp trong cuộc sống. 

Đối với lĩnh vực an ninh, quốc phòng, phương tiện bay được ứng dụng trong việc quan sát, theo dõi ở những khu vực đất đai rộng lớn hoặc địa hình hiểm trở như khu vực truyền tải điện, rừng, đường bờ biển, biên giới… và truyền thông tin về cho các đơn vị chức năng quản lý nhằm đưa ra các biện pháp ngăn chặn, xử lý sự cố kịp thời. Ngoài ra, phương tiện bay còn hỗ trợ lực lượng Công an trong việc cứu hộ, cứu nạn, công tác phòng cháy, chữa cháy, tuần tra, giám sát giao thông, trinh sát, theo dõi, truy bắt tội phạm, giám sát và giải tán đám đông. Bên cạnh đó, phương tiện bay còn nhiều ứng dụng khác trên các lĩnh vực trong đời sống hiện nay như giám sát nông nghiệp, trình diễn, điện ảnh, giải trí…

Trước xu hướng trên, qua quá trình nghiên cứu và đánh giá tình hình thực tế hiện nay, các loại hình này tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng và xâm phạm trực tiếp an ninh quốc gia trong thời gian tới như: Thu thập thông tin tình báo; thu thập thông tin bí mật nhà nước đặc biệt đối với các mục tiêu quan trọng về an ninh quốc gia; là công cụ thực hiện các hành vi phạm tội, thực hiện hành vi xâm phạm an ninh quốc gia; kích động biểu tình, tấn công khủng bố; xâm phạm đời tư cá nhân, thu thập, sử dụng hình ảnh trái phép. 

Vì vậy, việc xây dựng và ban hành Thông tư quy định chi tiết một số điều của Luật Phòng không nhân dân là rất cấp thiết và phù hợp với thực tiễn hiện nay nhằm góp phần hoàn thiện cơ sở pháp lý, tạo sự thống nhất, đồng bộ trong việc quản lý hiệu quả phương tiện bay, thúc đẩy phát triển kinh tế và ổn định an ninh, trật tự xã hội.

Theo đó, dự thảo Thông tư quy định 03 nội dung chính gồm: (1) Đăng ký phương tiện bay; (2) Cấp phép bay đối với phương tiện bay của Bộ Công an; (3) Chấp thuận cho hoạt động nhập khẩu, xuất khẩu, tạm nhập tái xuất, tạm xuất tái nhập phương tiện bay, động cơ tàu bay, cánh quạt tàu bay và trang bị, thiết bị có liên quan phục vụ nhiệm vụ của Bộ Công an. Trong đó, việc phân cấp, phân quyền được thực hiện như sau:

- Đăng ký phương tiện bay được phân cấp, phần quyền tại Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao; phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao thuộc Công an cấp tỉnh và Công an cấp xã đối với từng phân loại phương tiện bay và chủ sở hữu phương tiện bay tương ứng.

- Cấp phép bay đối với phương tiện bay của Bộ Công an được phân cấp, phần quyền tại Cục Kỹ thuật nghiệp vụ cấp phép bay đối với phương tiện bay thuộc cơ quan, tổ chức thuộc Bộ Công an quản lý trong phạm vi cả nước; Công an cấp tỉnh cấp phép bay đối với phương tiện bay của Bộ Công an trong phạm vi cấp tỉnh quản lý.

- Chấp thuận cho hoạt động nhập khẩu, xuất khẩu, tạm nhập tái xuất, tạm xuất tái nhập phương tiện bay, động cơ tàu bay, cánh quạt tàu bay và trang bị, thiết bị có liên quan phục vụ nhiệm vụ của Bộ Công an được phân cấp, phân quyền cho Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao thực hiện trong phạm vi cả nước.

Ngoài ra, dự thảo Thông tư cũng nêu rõ mã định danh phương tiện bay gồm một dãy chữ và số để xác định chủ sở hữu đối với phương tiện bay. Serial number của phương tiện bay là dãy chữ và số được nhà sản xuất quy định đối với từng thiết bị bay và là duy nhất…

Toàn văn dự thảo Thông tư được đăng trên Cổng Thông tin điện tử Bộ Công an để lấy ý kiến của nhân dân trong thời gian 10 ngày. Các cơ quan, tổ chức, cá nhân có thể xem toàn văn dự thảo và tham gia đóng góp ý kiến chi tiết tại đây.