Tạo lập khuôn khổ pháp lý thống nhất, toàn diện đầu tiên tại Việt Nam về công dân số

Theo đó, dự thảo Nghị quyết quy định về các nguyên tắc phát triển, điều kiện để trở thành công dân số; quyền lợi và trách nhiệm của công dân số; các cơ chế, chính sách khuyến khích và hệ thống điểm công dân số; trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước, tổ chức, doanh nghiệp; áp dụng đối với các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân các cấp và các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan.

Điều kiện để trở thành công dân số

Điều 3 dự thảo Nghị quyết nêu rõ điều kiện để trở thành công dân số là cá nhân được cấp tài khoản định danh điện tử trên ứng dụng định danh quốc gia VNeID; có khả năng sử dụng dịch vụ công và dịch vụ số an toàn, hợp pháp; thực hiện các trách nhiệm của công dân số theo quy định tại Điều 5 Nghị quyết này và đã được xếp hạng công dân số theo khoản 2 Điều 6 của Nghị quyết này.

Quyền lợi của công dân số

Quyền lợi về sở hữu và quản lý danh tính số

Theo dự thảo Nghị quyết, mỗi công dân có một danh tính điện tử duy nhất gắn với tài khoản định danh điện tử quốc gia, được pháp luật bảo vệ; công dân có quyền quản lý, kiểm soát thông tin cá nhân của mình; được yêu cầu chỉnh sửa, cập nhật thông tin không chính xác và chuyển dữ liệu của mình sang cơ quan, tổ chức cung cấp dịch vụ khác theo quy định của pháp luật.

Công dân có quyền theo dõi, biết dữ liệu cá nhân của mình được khai thác, sử dụng bởi các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan; được cung cấp phương thức để cho phép hoặc thu hồi việc chia sẻ dữ liệu; có quyền yêu cầu xóa dữ liệu cá nhân khi không còn mục đích sử dụng hoặc khi rút lại sự đồng ý, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

Quyền lợi được tiếp cận, sử dụng và hưởng lợi từ dịch vụ số

Dự thảo Nghị quyết quy định mọi công dân được bảo đảm quyền tiếp cận, sử dụng dịch vụ số an toàn, thuận tiện, không phân biệt vùng miền, giới tính, độ tuổi, trình độ hay điều kiện kinh tế.

Người cao tuổi, người khuyết tật, đồng bào dân tộc thiểu số và các nhóm yếu thế được Nhà nước hỗ trợ các chính sách trong việc tiếp cận, sử dụng dịch vụ số; Công dân được hưởng chính sách miễn, giảm phí, lệ phí, thuế khi sử dụng dịch vụ công trực tuyến và các dịch vụ số khác theo quy định của pháp luật; có quyền được phục vụ thông qua các dịch vụ công trực tuyến, cung cấp thông tin một lần duy nhất, bảo đảm thuận tiện, liên thông, được ưu tiên phục vụ theo nguyên tắc dịch vụ công trực tuyến trước.

Quyền lợi được bảo vệ và an toàn trên môi trường số

Cùng với đó, công dân được bảo vệ toàn diện trước các hành vi vi phạm pháp luật trên môi trường số; được tham gia các chương trình tuyên truyền, giáo dục, tập huấn, đào tạo về kỹ năng số, an toàn thông tin; có quyền khiếu nại, tố cáo, phản ánh khi quyền lợi của mình trên môi trường số bị xâm phạm; được cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận, giải quyết kịp thời theo quy định của pháp luật.

Trẻ em, thanh thiếu niên được ưu tiên bảo vệ đặc biệt khi tham gia môi trường số, bảo đảm tiếp cận thông tin phù hợp độ tuổi, phòng ngừa hành vi xâm hại, bóc lột trên môi trường số.

Quyền lợi được tham gia dân chủ và giám sát số

Ngoài ra, dự thảo Nghị quyết đề xuất công dân có quyền tiếp cận thông tin, dữ liệu mở của cơ quan quản lý nhà nước để phục vụ học tập, nghiên cứu, đổi mới sáng tạo và giám sát hoạt động của cơ quan quản lý nhà nước; có quyền sử dụng nền tảng số để tham gia góp ý, phản biện chính sách, pháp luật và đánh giá hoạt động của cơ quan quản lý nhà nước; có quyền giám sát tính minh bạch, hiệu quả trong các hoạt động chuyển đổi số của cơ quan quản lý nhà nước, đặc biệt trong việc sử dụng ngân sách và triển khai các dự án công nghệ…

Toàn văn dự thảo Nghị quyết được đăng trên Cổng Thông tin điện tử Bộ Công an để lấy ý kiến của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong thời gian 20 ngày. Các cơ quan, tổ chức, cá nhân có thể xem toàn văn dự thảo và tham gia đóng góp ý kiến chi tiết tại đây.