Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công, lực lượng Công an trong cả nước được thành lập và hoạt động công khai với nhiều tên gọi khác nhau nhưng cùng chung một nhiệm vụ: Trấn áp bọn phản cách mạng, bọn tội phạm hình sự, bảo vệ Đảng, bảo vệ Nhân dân và bảo vệ vững chắc chính quyền cách mạng.
Cùng với sự ra đời của CAND Việt Nam, ngày 24/8/1945, Tỉnh bộ Việt Minh và Ủy ban khởi nghĩa tỉnh Đắk Lắk quyết định thành lập lực lượng Công an Đắk Lắk với tên gọi Ban Liêm phóng, có nhiệm vụ bảo vệ cơ quan Đảng, chính quyền tỉnh, tổ chức cơ sở bí mật, nắm tình hình, xử lý các đối tượng chống phá cách mạng. Chỉ trong một thời gian ngắn, Ban Liêm phóng đã giải quyết cơ bản bọn phản cách mạng ở thị xã Buôn Ma Thuột, đảm bảo trật tự trị an sau ngày giải phóng. Tổng số bọn phản cách mạng bị ta bắt giữ lên đến 23 tên. Ngoài ra, còn nhận nhiệm vụ quản lý, cải tạo 21 tên phản động của tỉnh Khánh Hòa (Phú Khánh) đưa lên. Trong những ngày cách mạng thắng lợi ở tỉnh, Ban Liêm phóng tỉnh Đắk Lắk vừa tích cực đấu tranh trấn áp phản cách mạng và bọn tội phạm, vừa tiến hành xây dựng, củng cố bộ máy và xây dựng mạng lưới an ninh nhân dân trong các cơ quan, đồn điền trong khu vực thị xã và nhiều cơ sở bí mật dọc các đường phố ở thị xã Buôn Ma Thuột.
Lễ đón nhận huân chương Hồ Chí Minh 2005
Tuy nhiên, ngày 23/6/1946, khi thực dân Pháp đánh chiếm hoàn toàn tỉnh Đắk Lắk, cùng với các tổ chức đảng, chính quyền và đoàn thể cách mạng, Ban Liêm phóng tạm thời giải thể. Đầu năm 1947, được sự chỉ đạo, chi viện của Xứ ủy và Ủy ban kháng chiến hành chính miền Nam Trung bộ, các tổ chức cách mạng của tỉnh lần lượt được khôi phục. Tháng 3/1948, Ban Liêm phóng Đắk Lắk được tái thành lập với tên gọi Ty Công an, thực hiện nhiệm vụ chủ yếu là diệt tề, trừ gian, nắm tình hình hoạt động của địch, nhất là bọn gián điệp, nội gián, tăng cường bảo vệ tốt vùng căn cứ Phú Yên, đồng thời khảo sát địa bàn các huyện để xây dựng căn cứ kháng chiến cho từng huyện và tỉnh.
Năm 1950, thực hiện Chỉ thị của Quân ủy Trung ương về hoạt động quân sự, Liên Khu ủy V đã chọn Nam Tây Nguyên làm hướng chính cho chiến dịch Nguyễn Huệ nhằm phát triển cơ sở chính trị, lực lượng du kích, xây dựng căn cứ tiêu diệt tiền đồn và các đội quân ứng chiến, phá ngụy quân, ngụy quyền của địch. Trong chiến dịch Nguyễn Huệ (tháng 7/1950), Công an Đắk Lắk từ nhiệm vụ phá tề, trừ gian, làm trong sạch địa bàn, bảo vệ chiến dịch đã chuyển sang phối hợp cùng lực lượng Quân đội trực tiếp đánh vào các đồn bốt địch. Trong các trận đánh, Công an Đắk Lắk đã bắt được 04 tên (trong đó có 03 tên sỹ quan Pháp), tiêu diệt, làm bị thương hàng trăm tên địch, phá hủy và thu nhiều vũ khí, phương tiện. Nhiều cán bộ, chiến sỹ (CBCS) đã hy sinh anh dũng, tiêu biểu là các đồng chí Phạm Hổ, Phiến, Y Gốt…
Năm 1951, thực hiện Nghị quyết Hội nghị Công an toàn quốc lần thứ 6 (tháng 8/1951), Ty Công an Đắk Lắk tiến hành sắp xếp lại tổ chức với cơ cấu thành 2 Ban nghiệp vụ (Ban Văn phòng và Ban Chính trị- Bảo vệ), 3 đơn vị độc lập và Công an 3 quận. Tháng 6/1952, thực hiện chủ trương của Khu ủy V về tinh giản biên chế, lồng ghép bộ máy dân - chính - Đảng vào các cơ quan quân sự, Ty Công an sáp nhập với Tiểu ban Bảo vệ của Trung đoàn 84 thành một ban mới với tên gọi là Ban Bảo vệ, đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Ban cán sự Đảng tỉnh, đảm nhận nhiệm vụ bảo vệ lãnh đạo, cơ quan, các tổ chức quần chúng; điều tra nắm tình hình địch, tham mưu cho cấp ủy kịp thời chỉ đạo mọi phong trào cách mạng trong giai đoạn mới.
Sau khi kế hoạch Nava của Pháp bị thất bại, cùng với các hoạt động quân sự, ta tích cực chuẩn bị đối phó với khả năng địch có thể liều lĩnh đánh ra vùng tự do. Ban Bảo vệ đã nhanh chóng triển khai các mặt công tác, trọng tâm là bảo vệ căn cứ, bảo vệ cơ quan, tích cực điều tra nắm tình hình địch, tham mưu cho cấp ủy Đảng kế hoạch đối phó với từng loại đối tượng trong từng thời điểm.Tại vùng căn cứ, ta đã hướng dẫn quần chúng biện pháp phòng gian bảo mật và vận động quần chúng cùng lực lượng Công an tổ chức kiểm soát vùng tự do, cửa ngõ ra vào vùng tạm chiếm để hạn chế hoạt động của bọn do thám, gián điệp. Trong các cơ quan Nhà nước, công tác bảo vệ được thực hiện một cách có kế hoạch, áp dụng các biện pháp kiểm tra hàng ngũ để thuần khiết nội bộ, đề phòng sự lôi kéo, dụ dỗ cán bộ của địch. Các tổ bảo vệ được tăng cường và từng bước nâng cao trình độ nghiệp vụ, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đặt ra, kịp thời nắm bắt được ý đồ thâm hiểm của bọn phản động và các loại tội phạm khác, đề ra nhiều biện pháp cương quyết phá tan âm mưu của chúng, giữ vững trật tự trị an vùng tự do, phục vụ đắc lực cho công tác đánh địch ở phía trước.
Trải qua 9 năm kháng chiến đầy gian khổ, lực lượng Công an Đắk Lắk đã hoàn thành tốt nhiệm vụ giữ vững an ninh, trật tự trị an ở các vùng căn cứ, chiến đấu tiêu diệt địch, diệt ác, phá tề, bảo vệ an toàn các chiến dịch, góp phần đưa cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp đi đến thắng lợi.
Công an nhân dân Đắk Lắk trong sự nghiệp kháng chiến chống Mỹ, cứu nước (1954 – 1975)
Sau Hiệp định Giơnevơ, thực hiện chủ trương của Đảng, lực lượng Công an Đắk Lắk lúc này thuộc biên chế Ban Bảo vệ của tỉnh, đa số được chuyển sang Trung đoàn 84 để chuẩn bị đi tập kết; số cán bộ Công an ở lại được phân công vào các Ban của Đảng, hoạt động ở cả hai bộ phận hợp pháp và bất hợp pháp. Các đồng chí được phân công đã thay đổi họ tên để đảm bảo bí mật, đổi chỗ, chuyển vùng, khẩn trương liên lạc lại số cán bộ cốt cán cũ ở nông thôn, đẩy mạnh việc phát triển cơ sở ở Buôn Ma Thuột, Cheo Reo, Buôn Hồ, Lắk; tham gia xây dựng đường dây liên lạc trong và ngoài tỉnh, bảo vệ căn cứ, bảo vệ các đồng chí lãnh đạo đi công tác, vận động quần chúng nuôi giấu cán bộ và phòng chống hoạt động thám báo, biệt kích của địch.
Lực lượng Công an Đắk Lắk lúc này tuy chưa hình thành tổ chức, nhưng theo sự phân công nằm trong các Ban của Đảng tích cực tham gia xây dựng, củng cố và mở rộng các khu căn cứ; tuyên truyền, giác ngộ quần chúng đi theo cách mạng, vận động, hỗ trợ quần chúng nổi dậy diệt ác ôn, đấu tranh chống địch đàn áp, khủng bố và cưỡng ép rời làng vào vùng địch kiểm soát... góp phần đưa phong trào đồng khởi của quần chúng nhân dân phát triển không ngừng trên khắp các địa bàn trong tỉnh.
Để tăng cường sự chỉ đạo và đẩy mạnh phong trào cách mạng ở các địa bàn phía Nam tỉnh Đắk Lắk, đầu năm 1960, Liên Khu uỷ V quyết định chia tỉnh Đắk Lắk ra thành 04 đơn vị riêng: B3, B4, B5 và B6( ).
Công an tỉnh thăm hỏi và tuyên truyền,hướng dẫn cho người đồng bào dân tộc về nâng cao ý thức phòng chống tội phạm năm 2010.
Tháng 10/1964, trên cơ sở chỉ đạo của Trung ương về việc thành lập tổ chức an ninh các cấp, Tỉnh ủy B3 quyết định thành lập Ban an ninh B3 do đồng chí Ama Jú (tức Vũ Ngọc Châu) - Ủy viên Thường vụ Tỉnh ủy làm Trưởng ban. Lực lượng là số cán bộ được Bộ Công an chi viện( ) và cán bộ được phát triển từ nguồn nhân lực tại chỗ. Cơ cấu tổ chức của Ban gồm các bộ phận: Văn phòng, Tiểu ban Bảo vệ chính trị, Tiểu ban Điệp báo, Chấp pháp - Trại giam, Bảo vệ nội bộ, Bảo vệ trị an vùng giải phóng và An ninh vũ trang. Chi bộ Đảng của Ban hình thành lúc đầu có 07 đảng viên, cơ quan làm việc được xây dựng riêng tạo điều kiện thuận lợi cho việc hội họp, sản xuất. Cùng thời gian này, Thường vụ Tỉnh ủy B5 quyết định thành lập Ban An ninh B5 do đồng chí Đào Tấn Ngoạn - quyền Bí thư Tỉnh ủy làm Trưởng ban. Ban An ninh các huyện cũng lần lượt được thành lập, không có các bộ phận nghiệp vụ riêng như tổ chức Ban An ninh tỉnh, CBCS thực hiện tất cả các mặt công tác, phụ trách từng địa bàn, từng xã.
Tháng 10/1965, Khu uỷ V quyết định hợp nhất B3, B5 lại thành tỉnh Đắk Lắk. Theo quyết định trên, Ban An ninh B3, B5 sáp nhập thành Ban An ninh Đắk Lắk. Kể từ đây, lực lượng Công an Đắk Lắk không ngừng được củng cố, từng bước nâng cao chất lượng, hiệu quả các mặt hoạt động.
Để tiếp tục thực hiện nhiệm vụ trọng tâm trong giai đoạn này là phá ấp, giành dân, đánh bại âm mưu “ấp chiến lược” của Mỹ - ngụy, CBCS Ban An ninh đã tích cực xây dựng, phát triển cơ sở tại thị xã và các quận lỵ lớn, đấu tranh chống hoạt động do thám, gián điệp của địch; phối hợp cùng bộ đội tích cực chống càn, tiêu hao sinh lực địch tại Buôn Hồ, Krông Pắc, Krông Bông… giải phóng hàng nghìn đồng bào ra khỏi ấp chiến lược, góp phần quan trọng đánh thắng “Chiến tranh đặc biệt” của Mỹ - ngụy.
Trên cơ sở bám sát nghị quyết, chỉ thị của Đảng về đấu tranh chống “Chiến tranh cục bộ”, lực lượng An ninh đã kiên cường bám đất, bám dân, điều tra nắm tình hình, diệt ác ôn. Điển hình như tháng 12/1965, CBCS an ninh đã đột nhập vào dinh điền Phú Học (H5), bắt 02 tên tề điệp, xử lý 01 tên trưởng cảnh sát (đã tham gia tàn sát cán bộ và đồng bào ta ở Quảng Nam - Đà Nẵng); vận động quần chúng đấu tranh chính trị; vạch trần chiêu bài tự trị giả hiệu, “Mặt trận chống Thiệu” của bọn FULRO. Đầu năm 1967, Khu ủy V phát động phong trào 3 bám: “Đảng bám dân, dân bám đất, du kích và bộ đội bám địch” để chống âm mưu bình định trong chiến dịch mùa khô lần thứ hai của địch (1966 - 1967). Lực lượng An ninh và huyện Đội (H5) phối hợp cùng bộ đội chủ lực - E33 (trung đoàn Vĩnh Phú) chặn đứng cuộc càn quét của Mỹ - ngụy vào đồn MeWal (H5), ngày 28/11/1967. Cũng trong năm này, ta phát hiện được 41 tên gián điệp của Mỹ - ngụy, trong đó có tên H’Trăm và Y Krang được địch trang bị cho nhiều phương tiện về buôn Hma vùng giải phóng H6 để hoạt động. Mặc dù liên tục bị địch đánh phá, tăng cường “xúc dân” nhưng đến cuối năm 1967, ta vẫn giữ được nhiều địa bàn, giữ vững thế chủ động tấn công địch trên chiến trường.
Trong chiến dịch Mậu Thân 1968, CBCS an ninh ngày đêm bám địa bàn, phát động phong trào bảo mật, phòng gian; bảo vệ nhân dân đấu tranh chính trị; diệt nhiều tên ác ôn, nợ máu với nhân dân, như tênTư Điền, tên Chủ tịch Hội đồng ngụy ở xã Quảng Nhiêu (H5). An ninh H6 phục kích trên đường 14 đã bắt, diệt tên Hồ Dưỡng, tình báo Cảnh sát đặc biệt Đắk Lắk. Lực lượng An ninh H4, H5, H8, H10 phối hợp với các lực lượng khác đã bắt, diệt nhiều tên có chức vụ quan trọng, ác ôn, ngoan cố như: tên Nguyễn Văn Thế - Trưởng Ban sưu tầm; Y Thap Mlô – Thiếu uý Liên đoàn trưởng Trường Sơn.
CA tỉnh Đắk Lắk làm việc với đoàn đại biểu cấp cao Vương quốc Campuchia tháng 5.2008 (1)
Thực hiện cuộc tiến công chiến lược 1972, mở màn bằng đợt hoạt động Xuân - Hè, đêm 24/3/1972, lực lượng An ninh tham gia nổ súng, đánh chốt dân vệ ở ấp Đức An, pháo kích vào chốt bảo an ở Cà Lúi, bắt và xử lý nhiều tên tề điệp ác ôn. Ngày 07/11/1972, An ninh H6 phối hợp với biệt động thị dùng chất nổ đánh diệt 10 tên cảnh sát, đốt cháy 03 xe Jeep ngay tại trung tâm thị xã; An ninh H4 làm nhiệm vụ trinh sát, đưa đường cho 08 chiến sĩ đặc công tấn công khu đồn 23, phá hủy 06 xe vận tải, diệt một số tên địch… Được sự hỗ trợ của quần chúng và cơ sở, 06 tháng đầu năm 1972, lực lượng An ninh đã tiêu diệt được 05 tên ác ôn, làm bị thương 01 tên, phối hợp với các lực lượng khác diệt được 25 tên, trong đó có tên Ama Xa là tên đầu hàng phản bội có nhiều nợ máu với nhân dân. Tại H2, lực lượng trinh sát phối hợp với đội công tác vũ trang đột nhập vào ấp Tân Sinh - Đức An bắt 4 tên tề điệp; tại H5, một cán bộ tổ diệt ác (A3) đã dùng mìn đánh sập ngôi nhà của tên trung sỹ, ấp phó an ninh thôn 4, Quảng Nhiêu… Cũng trong thời gian này, lực lượng An ninh đã phát hiện và bắt gọn 01 toán Thám báo gồm 07 tên FULRO.
Kết hợp công tác diệt ác, phá kìm với đẩy mạnh tấn công chính trị vào hàng ngũ địch, lực lượng An ninh đã tán phát 14.118 truyền đơn, 136 cáo trạng, 577 nghiêm lệnh, 223 thư tay, 452 thư cảnh cáo làm nhiều tên hoang mang, bỏ việc hoặc chạy đi nơi khác, 24 tên ra đầu thú xin nhận việc ta giao.
Trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa xuân 1975, quán triệt phương châm “An ninh đi trước một bước”, CBCS Ban An ninh đã cử 02 đội trinh sát vào thị xã trước chiến dịch để nắm tình hình, dẫn đường cho quân chủ lực; đưa 12 chức sắc tôn giáo từ trong thị xã ra vùng ven phục vụ yêu cầu chính trị... Đặc biệt, đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ vẽ sơ đồ chi tiết các quận lỵ, kho tàng, cơ quan của địch trong thị xã Buôn Ma Thuột, cung cấp cho Tỉnh ủy phục vụ kế hoạch tác chiến. Sau khi được lệnh tiến công, CBCS an ninh đã tổ chức lực lượng đánh chiếm mục tiêu được phân công, phối hợp bộ đội chủ lực chiếm lĩnh các cơ quan đầu não của địch... cùng với quân và dân trong tỉnh làm nên Chiến thắng Buôn Ma Thuột, mở màn cho thắng lợi của Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.
Công an nhân dân Đắk Lắk
trong công cuộc khôi phục và xây dựng đất nước sau chiến tranh (1975 - 1985)
Những năm đầu sau ngày giải phóng miền Nam thống nhất đất nước, tình hình an ninh chính trị (ANCT), trật tự an toàn xã hội (TTATXH) trên địa bàn tỉnh diễn biến phức tạp. Thực hiện kế hoạch hậu chiến của Mỹ và các thế lực thù địch, số đối tượng ngụy quân, ngụy quyền, đảng phái phản động chưa chịu khuất phục, tiếp tục tiến hành các hoạt động chống phá rất quyết liệt; hoạt động của bọn phản động FULRO gây nhiều thiệt hại cho cách mạng và đồng bào các dân tộc Đắk Lắk. Tình hình trật tự xã hội nảy sinh nhiều vấn đề phức tạp, tội phạm xâm phạm tài sản xã hội chủ nghĩa, phạm pháp hình sự có chiều hướng gia tăng.
Thực hiện Nghị quyết đặc biệt của Trung ương Cục miền Nam lần thứ 15 (29/3/1975) và Chỉ thị số 10 (22/6/1975) của Thường vụ Trung ương Cục về trấn áp bọn phản cách mạng. Lực lượng An ninh trong tỉnh đã công bố và tổ chức thực hiện các thông báo về “Giữ gìn trật tự, an ninh”, “Thu hồi, quản lý các công sở, cơ quan, xí nghiệp, kho tàng của Ngụy quyền cũ”, “Thu nạp vũ khí chất nổ” và “Ghi báo trình diện”, cùng với quân đội tổ chức cho binh lính, sĩ quan, Ngụy quyền, nhân viên các đảng phái phản động ra trình diện, từ đó phân loại để có đối sách thích hợp.
Đến tháng 5/1975, đã tiến hành đăng ký trình diện cho trên 25.000 đối tượng ngụy quân, ngụy quyền; lập hồ sơ đưa đi tập trung giáo dục cải tạo 377 đối tượng, đưa vào diện sưu tra 18.290 đối tượng, khai thác được hàng chục tấn tài liệu hồ sơ địch, lưu dung 1.655 người; truy lùng, bắt cải tạo gần 4.000 đối tượng trốn tránh trình diện. Đối với các tổ chức đảng phái phản động, đã phát hiện, điều tra khám phá 28 vụ nhen nhóm tổ chức phản động với 294 đối tượng tham gia, thành phần chủ yếu là số ngụy quân, ngụy quyền cũ, đảng phái phản động; đưa đi tập trung cải tạo 90 đối tượng; xác minh làm rõ 21 vụ phản tuyên truyền, kiểm điểm 32 đối tượng.
Để tập trung lực lượng, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, ngày 06/6/1975, tại kỳ họp thứ Nhất, Quốc hội khóa 5 đã quyết định hợp nhất Bộ Công an và Bộ Nội vụ, lấy tên là Bộ Nội vụ. Thực hiện Quyết định số 204/QĐ-BNV, ngày 01/4/1976 của Bộ trưởng Bộ Nội vụ quy định chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Công an các địa phương (thống nhất trong cả nước), tháng 6/1976, Ban An ninh Đắk Lắk đổi tên thành Ty Công an Đắk Lắk với cơ cấu tổ chức gồm 15 phòng, 02 trại, 01 tổ và 01 trường.
Từ cuối năm 1976, sau một thời gian củng cố lực lượng FULRO lại tiếp tục hoạt động chống phá quyết liệt. Thực hiện chỉ đạo của Bộ Nội vụ, Ty Công an Đắk Lắk đã thành lập Đội vũ trang chuyên truy quét FULRO (11/1976) gồm 06 đồng chí và Tiểu đoàn Cảnh sát cơ động Đắk Lắk với biên chế 400 đồng chí có nhiệm vụ trực tiếp đấu tranh giải quyết lực lượng FULRO và các loại phản động khác. Công an tỉnh đã phối hợp cùng Quân đội tổ chức bao vây, truy quét diệt 658 tên, bắt 7.856 tên, buộc ra hàng và gọi hàng 4.309 tên trong đó có 17 tên chỉ huy cấp Trung ương FULRO, 69 sĩ quan cấp tá, thu 4.388 súng các loại và nhiều tài liệu quan trọng. Đặc biệt, Ty Công an Đắk Lắk đã xác lập 10 chuyên án, phối hợp với quân đội đánh 214 trận, phối hợp với du kích đánh 88 trận, tác động lôi kéo về hàng 776 tên, giáo dục 11.645 người là cơ sở tiếp tế cho FULRO, thu 639 súng, 2/3 trong số 2.000 FULRO đã rời bỏ hàng ngũ trở về làm ăn sinh sống tại các buôn làng; tổ chức vận động quần chúng ở 27 buôn thuộc 4 xã ở 11 địa bàn trọng điểm, thu hút hơn 19.000 lượt người tham dự, qua đó bóc gỡ 824 cơ sở nòng cốt của FULRO ở các buôn làng, kêu gọi 233 tên về hàng, trong đó có Thiếu tướng FULRO Nay Guh, tổ chức soạn thảo và in 110.000 truyền đơn bằng hai thứ tiếng phổ thông, Êđê kêu gọi FULRO trở về với nhân dân.
Trong 02 năm 1977 và 1978, để đấu tranh với bọn Pôn Pốt-Iêng xa ri, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, Công an Đắk Lắk đã tăng cường lực lượng ở các đồn, trạm dọc biên giới đề phòng và sẵn sàng đánh trả những đợt tấn công vũ trang của địch, phát động quần chúng cắm hàng triệu cây chông dọc gần 200km biên giới của tỉnh với Campuchia.
Thực hiện Nghị định số 250/NĐ-CP, ngày 12/6/1981 của Hội đồng Chính phủ về quy định nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức của Bộ Nội vụ; Quyết định số 64/QĐ-BNV, ngày 18/6/1981 của Bộ Nội vụ quy định tổ chức bộ máy của Công an các tỉnh, Ty Công an Đắk Lắk đổi tên thành Công an tỉnh Đắk Lắk, thành lập Ban Chỉ huy An ninh và Ban Chỉ huy Cảnh sát.
Trong tình hình đất nước còn khó khăn về kinh tế, tội phạm hình sự cũng tăng cường hoạt động, tệ nạn trộm cắp, cướp, cờ bạc, mại dâm, mất đoàn kết trong quần chúng nhân dân và tình trạng trốn đi nước ngoài diễn ra ngày càng phức tạp với nhiều hình thức. Ngay trong năm 1981, Công an Đắk Lắk đã đồng loạt tiến hành các chiến dịch chống tội phạm hình sự, phối hợp với quần chúng phát hiện kịp thời và đấu tranh liên tục với bọn tội phạm, làm tốt công tác bảo vệ tài sản xã hội chủ nghĩa, chống đầu cơ buôn lậu, làm hàng giả, kinh doanh trái phép. Điển hình là ngày 10/11/1985, cơ quan điều tra đã khám phá vụ “Đưa và nhận hối lộ” xảy ra tại Ban giáo dục chuyên nghiệp tỉnh, khởi tố 11 bị can với tổng số tiền nhận hối lộ là 220.000 đồng và 46,5 lượng vàng.
Công tác đào tạo bồi dưỡng và củng cố, kiện toàn đội ngũ cán bộ thường xuyên được chú trọng, năm 1984, bổ nhiệm 01 đồng chí Phó Giám đốc Công an tỉnh, 01 đồng chí Phó ban chỉ huy An ninh, 07 đồng chí Trưởng, Phó Công an huyện và 125 đồng chí lãnh đạo chỉ huy các cấp; cử 379 đồng chí đi học các lớp đào tạo bồi dưỡng nghiệp vụ, chính trị, văn hóa, ngoại ngữ; tuyển dụng 150 người, điều động tăng cường cho Công an cấp huyện 139 người, cử 10 đồng chí đi làm nhiệm vụ quốc tế; điều chuyển trong nội bộ lực lượng Công an tỉnh 1.287 đồng chí. Tiếp tục củng cố, kiện toàn lực lượng Công an cơ sở, đã huấn luyện nghiệp vụ cho hơn 100 đồng chí Trưởng, Phó Công an xã. Mở nhiều đợt sinh hoạt chính trị, các đợt tự phê bình và phê bình trước nhân dân, lãnh đạo Công an các cấp bám sát các chuyên đề trọng tâm, trọng điểm, lắng nghe ý kiến của nhân dân, kịp thời uốn nắn mọi sai sót của CBCS.
Công an nhân dân Đắk Lắk chủ động triển khai các biện pháp công tác đảm bảo an ninh - trật tự, phục vụ đắc lực sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc (1986 đến nay)
Từ sau Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI (1986), cùng với cả nước bước vào thực hiện công cuộc đổi mới, Đắk Lắk phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức to lớn, các thế lực thù địch và bọn phản động tăng cường liên lạc, móc nối với số đối tượng chống đối, số ngụy quân, ngụy quyền, đảng phái phản động cũ trên địa bàn tỉnh nhằm xuyên tạc đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước, kích động tư tưởng “đa nguyên”, “đa đảng”, tán phát tài liệu phản động, vu cáo Việt Nam đàn áp dân tộc, tôn giáo và vi phạm dân chủ, nhân quyền. Trong đó, FULRO trở thành lực lượng phản cách mạng nguy hiểm. Bên cạnh đó, Đắk Lắk cũng là địa bàn trọng điểm về tội phạm hình sự; hoạt động của các loại tội phạm hình sự, ma túy, kinh tế, tội phạm môi trường, tệ nạn xã hội luôn ở mức cao và có chiều hướng gia tăng, thủ đoạn tinh vi, tính chất nguy hiểm và hậu quả ngày càng nghiêm trọng.
Trước tình hình trên, Công an tỉnh Đắk Lắk đã khẩn trương kiện toàn tổ chức, biên chế, từng bước nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng, trình độ chuyên môn nghiệp vụ, chủ động phòng ngừa, kịp thời đấu tranh trấn áp âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản động và các loại tội phạm, góp phần giữ vững sự ổn định ANCT, TTATXH trên địa bàn tỉnh.
Trong giai đoạn từ 1986 đến 1992, hoạt động của FULRO ở Đắk Lắk nói riêng và các tỉnh Tây Nguyên nói chung ngày càng suy yếu, không gây ra các hoạt động đánh phá, khống chế dân như những năm trước. Thực hiện Chỉ thị 04/BBT của Ban Bí thư về tập trung đấu tranh, giải quyết vấn đề FULRO, lực lượng Công an Đắk Lắk đã tăng cường phối hợp với Công an các tỉnh Tây Nguyên lập nhiều chuyên án đấu tranh, làm tan rã 17 khung chính quyền buôn, xã của FULRO, bóc gỡ vô hiệu hoá hàng trăm cơ sở cốt cán FULRO. Thắng lợi này đã đẩy toàn bộ lực lượng còn lại của FULRO chạy sang Campuchia ẩn nấp. Tháng 10/1992, FULRO buộc phải đầu hàng UNTAC (cơ quan quyền lực lâm thời của Liên Hợp quốc tại Campuchia), chấm dứt 17 năm hoạt động chống phá cách mạng của FULRO.
Đồng thời, Công an tỉnh Đắk Lắk đã tích cực đấu tranh với số phản động mới và phản động lợi dụng tôn giáo nhất là bọn phản động trong đạo Tin lành và Thiên chúa, tổ chức phát động quần chúng ở 04 địa bàn tập trung đông giáo dân ở Chính Nghĩa, Châu Sơn, Hòa An, Thống Nhất với 6.500 lượt người tham dự; tác động lôi kéo, hướng lái hoạt động của Giáo hội và Giáo dân theo hướng tuân thủ pháp luật, gắn bó với dân tộc, với Tổ quốc, từng bước làm thất bại âm mưu của các thế lực thù địch lợi dụng tôn giáo.
Những năm đầu thế kỷ XXI, tình hình an ninh, trật tự trên địa bàn tỉnh có nhiều diễn biến phức tạp, được sự hậu thuẫn của Mỹ và các thế lực thù địch, bọn phản động FULRO lưu vong tăng cường các hoạt động tuyên truyền, nhen nhóm phục hồi tổ chức FULRO ở bên ngoài, lôi kéo, kích động đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) trong nước tham gia biểu tình, gây rối ANTT, vượt biên trái phép qua Campuchia( ); hoạt động của bọn phản động lợi dụng tôn giáo, phản động người Mông và các tà đạo như “Hà Mòn”, “Pháp luân công”… cũng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến vùng DTTS, vùng sâu, vùng xa. Tình hình tranh chấp, khiếu kiện diễn biến phức tạp, dễ phát sinh thành “điểm nóng”. Hoạt động của các loại tội phạm, tệ nạn xã hội ngày càng tinh vi, phức tạp, địa bàn tỉnh được xác định là một trong số địa bàn trọng điểm về tội phạm hình sự của cả nước.
Trước tình hình trên, được sự chỉ đạo kịp thời, thường xuyên của Bộ Công an, cấp ủy, chính quyền địa phương và sự phối hợp của các cấp, các ngành, CBCS Công an Đắk Lắk luôn giữ bản lĩnh chính trị vững vàng, đẩy mạnh các mặt công tác nghiệp vụ, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao; đã kịp thời phát hiện, bóc gỡ, vô hiệu hóa trên 3.500 lượt đối tượng cơ sở ngầm FULRO, hơn 140 đối tượng liên quan hoạt động lập “Vương quốc Mông”, vô hiệu hóa âm mưu, hoạt động của bọn phản động FULRO, phản động người Mông, ngăn chặn hiệu quả các đợt kích động biểu tình, bạo loạn, vượt biên; chủ động phòng ngừa, ngăn chặn âm mưu “diễn biến hòa bình”, phá hoại nội bộ của các thế lực thù địch; quản lý trên 1.000 đối tượng lâm thời trọng điểm; đảm bảo an ninh trên các lĩnh vực chính trị nội bộ, tôn giáo, nông thôn, biên giới; tham mưu giải quyết ổn định, tạm ổn định 215/227 vụ việc tranh chấp, khiếu kiện; duy trì và thực hiện có hiệu quả thỏa thuận hợp tác phòng, chống tội phạm với Công an tỉnh Mundulkiri – Campuchia, góp phần xây dựng đường biên giới Việt Nam - Campuchia hòa bình, hữu nghị, ổn định và phát triển.
Trên lĩnh vực giữ gìn TTATXH, lực lượng Công an tỉnh đã thể hiện vai trò nòng cốt và làm tốt chức năng thường trực Chương trình Quốc gia phòng chống tội phạm, góp phần quan trọng trong công tác phòng ngừa, ngăn chặn các loại tội phạm, tệ nạn xã hội. Đã chủ động tham mưu cấp ủy, chính quyền các cấp tổ chức quán triệt các văn bản chỉ đạo của cấp trên; ban hành các văn bản chỉ đạo triển khai quyết liệt các biện pháp công tác phòng, chống tội phạm về TTXH, nhất là tội phạm có tổ chức, tội phạm hoạt động theo kiểu “xã hội đen”; triệt xóa các tụ điểm phức tạp về trật tự xã hội. Thường xuyên tổ chức sơ kết, tổng kết các Chuyên đề, Chuyên án lớn; đẩy mạnh công tác vận động quần chúng, tổ chức xây dựng phong trào quần chúng tự quản về ANTT ở xã, phường, thôn, buôn. Từ năm 1986 đến nay, đã điều tra, khám phá 21.445 vụ phạm tội về trật tự xã hội (tỷ lệ điều tra án hàng năm trung bình đạt trên 64,4%, trong đó án rất nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng đạt trung bình trên 82,5%), bắt 28.223 đối tượng, thu hồi tài sản trị giá hơn 71 tỷ đồng; xác lập, đấu tranh 520 chuyên án hình sự, triệt phá 1.083 băng, nhóm bắt 5.119 đối tượng hoạt động tội phạm; bắt, vận động đầu thú, thanh loại 6.238 đối tượng có lệnh truy nã.
Phát hiện 5.436 vụ xâm phạm trật tự quản lý kinh tế - chức vụ, vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường, gây thiệt hại hơn 321 tỷ đồng; điều tra, xử lý 1.522 vụ, bắt 2.503 đối tượng, thu hồi tài sản khoảng 86,86 tỷ đồng. Phát hiện, bắt giữ 1.068 vụ, 2.011 đối tượng phạm tội về ma túy; thu 3,913 kg Hêrôin, 2,5 kg thuốc tân dược, 274,36 gam ma túy tổng hợp, 6,2 kg cần sa khô, 315,6 gam nhựa cần sa, 25,073 kg thuốc phiện và trên 1,359 tỷ đồng.
Công tác quản lý cư trú; quản lý vũ khí, vật liệu nổ và các hành vi sản xuất, vận chuyển, mua bán và đốt các loại pháo; quản lý ngành nghề kinh doanh có điều kiện đã thu được nhiều kết quả quan trọng. Đã vận động người dân giao nộp 2.684 khẩu súng các loại, 629 quả lựu đạn, 06 quả mìn, 462,2 kg thuốc nổ, 1.973 kíp nổ, 828 viên đạn các loại, 9.157 cây, dây pháo; thu giữ 3.784 đồ chơi trẻ em nguy hiểm.
Công tác đảm bảo trật tự, an toàn giao thông được quan tâm, chỉ đạo quyết liệt; tổ chức nhiều đợt cao điểm đảm bảo trật tự, an toàn giao thông trên địa bàn. Đã tham mưu các cấp, các ngành tổ chức tháo dỡ 9.472 nhà, lều, quán, ki ốt, 2.455m tường rào, 1.380 bục bệ cầu nối trên vỉa hè, 1.556 mái che, biển hiệu vi phạm và giải tỏa 17 chợ tự phát lấn chiếm hành lang an toàn giao thông; tiến hành xử lý 21.385 trường hợp vi phạm luật giao thông, nhắc nhở trên 10.000 trường hợp. Từ năm 2000 đến nay, lực lượng CSGT tăng cường công tác tuyên truyền, tuần tra, kiềm soát và xử lý các hành vi vi phạm trật tự an toàn giao thông, đã phát hiện, lập biên bản, ra Quyết định xử phạt hành chính 1.084.535 trường hợp vi phạm, chuyển kho Bạc Nhà nước thu trên 307 tỷ đồng; tổ chức đăng ký, quản lý 1.076.527 phương tiện các loại, góp phần kìm giảm tai nạn giao thông trên cả 03 tiêu chí, làm chuyển biến tích cực tình hình trật tự, an toàn giao thông trên địa bàn tỉnh.
Lực lượng Cảnh sát bảo vệ và cơ động đã triển khai bảo vệ tuyệt đối an toàn 09 mục tiêu trọng điểm, 330 Hội nghị, đoàn khách Trung ương và quốc tế đến hoạt động tại địa phương; 28.462 chuyến vận chuyển “hàng đặc biệt” trong và ngoài tỉnh. Tổ chức 9.946 ca tuần tra vũ trang; phát hiện, xử lý 549 vụ việc phức tạp liên quan an ninh, trật tự, tạm giữ 512 đối tượng cùng nhiều phương tiện, tang vật giao các đơn vị chức năng xử lý theo thẩm quyền.
Kết quả các mặt công tác trên đã góp phần giữ vững ANCT và TTATXH tại địa phương, tạo điều kiện thuận lợi thúc đẩy sự nghiệp phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội trên địa bàn tỉnh.
Công tác xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng, hậu cần kỹ thuật những năm qua luôn được củng cố, tăng cường; phong trào thi đua vì ANTQ được triển khai sâu rộng, đem lại hiệu quả thiết thực. Tổ chức biên chế được sắp xếp, kiện toàn theo hướng tăng cường cho Công an cấp cơ sở, chất lượng đội ngũ cán bộ ngày càng nâng cao, tạo chuyển biến mạnh trong thực hiện các mặt công tác Công an ở cơ sở. Công tác tự thanh tra, kiểm tra được chú trọng, đã chủ động phát hiện, xử lý nghiêm các sai phạm của CBCS.
Những cố gắng của lực lượng Công an Đắk Lắk trong những năm qua đã đảm bảo thực hiện được những mục tiêu, yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra trên các mặt công tác công an, làm tốt công tác nắm tình hình, chủ động đối phó với các tình huống phức tạp, không để bị động, bất ngờ, không để xảy ra biểu tình, vượt biên đông người; không để hình thành tổ chức chính trị đối lập ở nội địa và nội bộ; bảo đảm giữ vững an ninh trật tự; kịp thời đấu tranh giải quyết hoạt động của tội phạm hình sự, chặn đứng hoạt động phức tạp của một số loại tội phạm; tiếp tục quan tâm đầu tư công tác nghiệp vụ cơ bản, công tác quản lý nhà nước về trật tự xã hội tiếp tục được đổi mới và nâng cao hiệu quả. Công tác chính trị tư tưởng đã được quan tâm hơn, tạo chuyển biến tích cực trong nhận thức và hành động của cán bộ, chiến sỹ Công an Đắk Lắk trong các mặt công tác, chiến đấu, xây dựng và trưởng thành.
Công an tỉnh Đắk Lắk ký kết giao ước hợp tác quốc tế với Công an tỉnh Mondulkiri
Trải qua 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, của Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ Công an và của Tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh, cùng sự phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ của các cấp, các ngành, sự cưu mang đùm bọc giúp đỡ của các tầng lớp nhân dân, lực lượng Công an Đắk Lăk đã không ngừng được củng cố và lớn mạnh, vững về chính trị, pháp luật; tinh thông về nghiệp vụ; nỗ lực vượt qua khó khăn, gian khổ, đoàn kết, chiến đấu và lập nên những chiến công vang dội, tô thắm thêm ngọn cờ truyền thống của lực lượng Công an Đắk Lắk, đóng góp xứng đáng vào truyền thống vẻ vang của CAND Việt Nam anh hùng. Các thế hệ CBCS Công an đã anh dũng chiến đấu, bảo vệ Đảng, chính quyền, nhân dân; đảm bảo an toàn hàng trăm đoàn cán bộ của Đảng, Nhà nước và các đoàn khách quốc tế đến thăm và làm việc tại địa phương, bảo vệ tuyệt đối an toàn các ngày lễ lớn, cơ quan Đảng, chính quyền và các mục tiêu kinh tế trọng điểm; nhiều tấm gương đã anh dũng hy sinh trong sự nghiệp đấu tranh bảo vệ Tổ quốc, như Anh hùng liệt sỹ Y Thuyên Ksơr, các liệt sỹ Văn Phú Nô, Nguyễn Thanh Tùng, Võ Ngọc Phú….
Ghi nhận những nỗ lực và thành tích xuất sắc của lực lượng Công an Đắk Lắk 80 năm qua, Đảng và Nhà nước đã tặng thưởng nhiều phần thưởng cao quý, như: danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân cho 08 tập thể và 04 cá nhân, 02 Huân chương Hồ Chí Minh, 17 Huân chương Độc lập hạng Nhì và Ba, 06 Huân chương Quân công cùng hàng nghìn Huân, Huy chương và Bằng khen, Giấy khen cho các tập thể và cá nhân có thành tích xuất sắc. Những thành tích của lực lượng Công an Đắk Lắk đã góp phần xứng đáng, tô thắm truyền thống vẻ vang của lực lượng CAND Việt Nam./.
Công an tỉnh Đắk Lắk
