Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, trấn áp mạnh mẽ các loại tội phạm và tệ nạn xã hội, giữ gìn cuộc sống bình yên, hạnh phúc cho nhân dân

     Nhận thức rõ, giữa an ninh chính trị và trật tự, an toàn xã hội có mối quan hệ chặt chẽ, ảnh hưởng, tác động lẫn nhau, Công an nhân dân đã phát huy vai trò nòng cốt, xung kích, phối hợp chặt chẽ với các ngành, các lực lượng, dựa vào quần chúng, kết hợp với các biện pháp nghiệp vụ, chủ động phòng ngừa, kịp thời đấu tranh phòng, chống các loại tội phạm, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội trong suốt chặng đường xây dựng, chiến đấu và trưởng thành. 
     Ngay khi mới ra đời, thực hiện nhiệm vụ bảo vệ chính quyền cách mạng non trẻ, Công an các đơn vị, địa phương đã tiến hành trấn áp tội phạm, điều tra, khám phá thành công hàng trăm vụ cướp của, giết người, bắt cóc tống tiền; triệt phá các tổ chức do các thế lực phản động sử dụng, các đối tượng lưu manh lập ra như “Thần lôi đoàn”, “Thiết huyết đoàn”, “Bàn tay máu”, góp phần giữ vững an ninh, trật tự.
Những ngày đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, lực lượng Công an đã mở nhiều chiến dịch truy quét tội phạm, trấn áp lưu manh, côn đồ, lập danh sách phân loại đối tượng, theo dõi xử lý, truy bắt những đối tượng cầm đầu nguy hiểm; thực hiện các biện pháp hành chính quản lý hộ khẩu, kiểm tra, quản lý vũ khí; tích cực thực hiện chủ trương “bao vây kinh tế địch”; lập trạm kiểm soát, xây dựng hàng rào bao vây kinh tế địch, lập Đội tuần tra lưu động làm nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát phát hiện, ngăn chặn hành vi buôn lậu và số lưu manh trà trộn vào vùng tự do hoạt động. Lực lượng Công an đã đẩy mạnh đấu tranh chống tội phạm kinh tế, phát hiện bắt hàng trăm vụ buôn lậu, đầu cơ tích trữ, khám phá nhiều vụ án lớn  đã ngăn chặn, hạn chế hao hụt ngân khố quốc gia, tập trung cho kháng chiến, góp phần cô lập địch để tiêu diệt. Trong chiến dịch Điện Biên Phủ, lực lượng Công an huy động lực lượng tham gia công tác bảo vệ, tăng cường củng cố các đồn, trạm trên các trục đường giao thông, các bến bãi kho tàng; tổ chức đấu tranh mạnh mẽ, trấn áp tội phạm, phát hiện, bắt giữ, xử lý nhiều vụ trộm cắp tài sản, hàng hoá, lương thực trên đường vận chuyển ra chiến dịch, bắt các đối tượng buôn lậu lợi dụng con đường dân công để hoạt động.
     Hòa bình lập lại ở miền Bắc, cuộc đấu tranh giữ gìn trật tự, an toàn xã hội ngày càng gay go, quyết liệt. Lực lượng Công an đã kịp thời trấn áp những phần tử chống đối, truy bắt những đối tượng chạy trốn, truy tìm các đối tượng trà trộn trong nhân dân. Công an các tỉnh, thành phố đã đấu tranh chống tội phạm hình sự, trừng trị các đối tượng lưu manh, trộm cắp, phá rối trật tự xã hội. Sự kiện Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh số 34/LCT ngày 20/7/1962 công bố Pháp lệnh quy định quyền hạn, nhiệm vụ của Cảnh sát nhân dân và Pháp lệnh quy định chế độ cấp bậc hàm sĩ quan, hạ sĩ quan Cảnh sát nhân dân là dấu mốc lịch sử đánh dấu sự lớn mạnh của lực lượng Cảnh sát nhân dân, đồng thời là cơ sở pháp lý để xây dựng lực lượng Cảnh sát nhân dân trở thành lực lượng vũ trang nòng cốt, xung kích trên mặt trận đấu tranh phòng, chống tội phạm, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội.  
     Một trong những thành tựu quan trọng thời kỳ này là lực lượng Công an đã tổ chức có hiệu quả công tác giáo dục, cải tạo tại chỗ, cải tạo tập trung đối với những phần tử chính trị, hình sự nguy hại với an ninh, xã hội. Với phương châm “nâng cao cảnh giác, không để lọt kẻ địch; đề phòng lệch lạc, không làm oan người ngay” cùng với tinh thần “kiên quyết và thận trọng”, công tác tập trung giáo dục cải tạo và cải tạo tại chỗ ở miền Bắc đã bảo đảm thực hiện đúng chính sách của Đảng, Nhà nước, góp phần quan trọng trong quản lý, kiềm tỏa số đối tượng chống đối, nguy hại cho xã hội. Từ năm 1960 đến năm 1975, đã đưa 13.883 đối tượng chính trị đi tập trung cải tạo; 11.250 đối tượng cải tạo tại chỗ . Công tác cải tạo tề, ngụy và đối tượng hình sự đã góp phần xóa bỏ những cơ sở xã hội mà địch có thể lợi dụng, làm trong sạch địa bàn, góp phần bảo vệ vững chắc an ninh, trật tự ở miền Bắc. 
     Với tinh thần quyết tâm, kiên quyết tấn công tội phạm, lực lượng Công an thường xuyên coi trọng đấu tranh chống tội phạm hình sự, bài trừ tệ nạn xã hội, giữ gìn trật tự công cộng: Đã điều tra, khám phá hàng nghìn vụ án hình sự (với tỷ lệ điều tra khám phá chung đạt 40%, tỷ lệ điều tra khám phá trọng án đạt 74%), nhiều vụ án được khám phá nhanh, xử lý kịp thời, đúng người, đúng tội, nhất là các vụ giết người, hiếp dâm, cướp của; đẩy mạnh công tác đấu tranh chống tham ô, lãng phí, bảo vệ tài sản xã hội chủ nghĩa, nhiều vụ án tham ô lớn liên quan tới những đối tượng có chức, có quyền trong bộ máy nhà nước được điều tra, xét xử; giải quyết một số tệ nạn xã hội như mại dâm, cờ bạc, nghiện hút. Bên cạnh việc chú trọng đẩy mạnh thực hiện phòng ngừa tội phạm trong nhân dân, tăng cường các biện pháp quản lý hành chính như: quản lý nhân, hộ khẩu, các ngành nghề đặc doanh, quản lý sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, lực lượng Công an đã chủ động phối hợp với các cấp, các ngành đưa ra những biện pháp xây dựng nếp sống mới lành mạnh, phù hợp với chế độ xã hội mới, tạo nền tảng thúc đẩy sự phát triển kinh tế, văn hóa xã hội ở miền Bắc. Sự ổn định trật tự, an toàn xã hội ở miền Bắc là điều kiện để các chủ trương, chính sách kinh tế, xã hội của Đảng, Nhà nước được triển khai, thực hiện rộng rãi, nhân dân yên tâm học tập, công tác, lao động sản xuất, thêm tin tưởng vào Đảng, Nhà nước, ra sức xây dựng đời sống ấm no, hạnh phúc. Thông qua việc điều tra, khám phá các vụ án, nhất là các vụ án tham ô, tham nhũng, đầu cơ, lực lượng Công an đã giúp các ngành chức năng đúc rút được những kinh nghiệm quý để tăng cường công tác bảo vệ sản xuất, hạn chế tới mức thấp nhất những sơ hở, thiếu sót, bất cập trong công tác quản lý của cơ quan, xí nghiệp, chủ động phòng ngừa không để tội phạm có cơ hội thực hiện hành vi phạm tội, góp phần phát triển sản xuất, nâng cao lòng tin của quần chúng nhân dân vào đường lối phát triển kinh tế - xã hội của Đảng, Nhà nước.
     Trong hai cuộc chiến đấu chống chiến tranh phá hoại miền Bắc, với vai trò là lực lượng nòng cốt, xung kích, lực lượng Công an nhân dân đã tổ chức cho nhân dân đi sơ tán, đào hầm che chắn, ngụy trang các mục tiêu, kịp thời dập tắt các đám cháy lớn do máy bay Mỹ gây ra làm giảm thiệt hại về tài sản của Nhà nước, bảo vệ tính mạng, tài sản của nhân dân. Các lực lượng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy, Cảnh sát giao thông, Cảnh sát khu vực đã bảo vệ an toàn nhân dân, các cơ quan, đơn vị trên đường đi sơ tán; đồng thời đấu tranh với tội phạm lợi dụng việc sơ tán, vận chuyển hàng hóa để tham ô, trộm cắp. Từ năm 1960 đến năm 1969, chỉ tính ở 10 địa phương, lực lượng Cảnh sát đã phát hiện 11.387 vụ tham ô; điều tra khám phá, kết luận 4.057 vụ; phát hiện 1.074 vụ đầu cơ buôn lậu, điều tra, khám phá 1.165 vụ . Điển hình là các vụ Trần Công Khanh cùng đồng bọn lừa đảo, tham ô tài sản nhà nước; vụ lấy cắp xăng dầu ở Nhật Tân, Hà Nội; vụ Trần Ngọc Túy tham ô ở Hà Nam...
     Sau Đại thắng mùa Xuân 1975, Công an nhân dân cùng các lực lượng khác đã tổ chức tiếp quản, tổ chức quản lý hành chính, đấu tranh phòng, chống tội phạm, bảo vệ an ninh, trật tự, góp phần xây dựng, củng cố chính quyền cách mạng vùng mới giải phóng. Chỉ trong một thời gian ngắn, lực lượng Công an đã hoàn thành công tác đăng ký, quản lý hộ khẩu, cấp chứng minh thư nhân dân thống nhất cho nhân dân hai miền Nam - Bắc; đẩy mạnh trấn áp các băng, nhóm trộm, cướp chuyên nghiệp, truy quét các tệ nạn xã hội, giữ gìn an ninh trật tự, củng cố thêm niềm tin của nhân dân vào chế độ mới. 
     Trên mặt trận bảo vệ tài sản xã hội chủ nghĩa, lực lượng Công an đã đấu tranh có hiệu quả với tội phạm kinh tế, tập trung vào các ngành trọng điểm là giao thông, vận tải, vật tư, lương thực, thương nghiệp; chú trọng bảo vệ các mặt hàng thiết yếu là lương thực, xăng dầu, phân bón, than, thuốc chữa bệnh, vật tư quý hiếm, lập lại trật tự kinh tế và giữ gìn ổn định trật tự, an toàn xã hội; tổ chức nhiều đợt tấn công truy quét các đối tượng buôn lậu hoạt động ở biên giới Tây Nam, đấu tranh chống bọn buôn lậu thuốc phiện ở các tỉnh và thành phố lớn. Đáng chú ý, trong cuộc cải tạo tư sản ở miền Nam, lực lượng Công an đã phát hiện vụ Trần Tỷ đầu cơ ở Thành phố Hồ Chí Minh; vụ tham ô của Lâm Văn Bảo và đồng bọn ở Minh Hải; vụ Đỗ Đình Trình, nguyên Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Tiên Lãng - Hải Phòng cùng đồng bọn cố ý làm trái, tham ô tài sản nhà nước và nhiều tổ chức khác.
     Thời kỳ đổi mới, dưới sự chỉ đạo của Đảng ủy Công an Trung ương và lãnh đạo Bộ Công an, lực lượng Công an các cấp đã mở các đợt cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm và triển khai toàn diện các biện pháp nghiệp vụ để phòng ngừa, đấu tranh với các loại tội phạm hình sự, nhất là tội phạm hoạt động có tổ chức. Lực lượng Công an đã đấu tranh triệt phá nhiều băng, nhóm tội phạm nguy hiểm, hoạt động có tổ chức, xuyên quốc gia, hoạt động theo kiểu “xã hội đen”, sử dụng “vũ khí nóng” gây án “đặc biệt nghiêm trọng”, góp phần ổn định trật tự xã hội, bảo đảm cuộc sống bình yên cho nhân dân . 
Nhận thức ma túy là hiểm họa của toàn xã hội, lực lượng Công an đã huy động mọi nguồn lực tập trung phòng, chống, đồng thời phối hợp tổ chức cai nghiện; triển khai các biện pháp nghiệp vụ, khoa học - kỹ thuật, đấu tranh có hiệu quả với các đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy từ nước ngoài vào Việt Nam. Đặc biệt, lực lượng Công an đã chủ động phối hợp có hiệu quả với lực lượng Cảnh sát các nước tiến hành các biện pháp phòng ngừa tội phạm từ xa, đấu tranh bóc gỡ triệt để các đường dây vận chuyển ma túy lớn, góp phần ổn định tình hình an ninh, trật tự, từng bước đẩy lùi tội phạm và tệ nạn ma túy ra khỏi đời sống xã hội. Từ năm 1987 đến nay, lực lượng Công an đã thụ lý điều tra hàng vạn vụ án ma túy, đặc biệt một số vụ như Xiêng Nhung - Xiêng Phênh - quốc tịch Lào; vụ Nguyễn Văn Tám cùng đồng bọn buôn bán ma túy theo đường dây liên tỉnh, xuyên quốc gia; vụ Phạm Bá Dìn; vụ Nguyễn Đức Lượng cùng đồng bọn buôn bán ma tuý từ Lào về Nghệ An, Thành phố Hồ Chí Minh và một số tỉnh khác. Đặc biệt, Công an Thành phố Hồ Chí Minh đã bắt giữ băng nhóm tội phạm buôn bán, vận chuyển hơn 1,1 tấn ma túy do một số đối tượng người Đài Loan (Trung Quốc) và đối tượng Bùi Nguyễn Huy Vũ ở quận Phú Nhuận cầm đầu.
     Đối với công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm kinh tế và tham nhũng, buôn lậu, lực lượng Công an đã tập trung phòng, chống quyết liệt và có hiệu quả đối với các loại tội phạm trong lĩnh vực ngân hàng, tài chính, cố ý làm trái quy định của Nhà nước trong quản lý kinh tế. Đặc biệt, lực lượng Công an đã điều tra, khám phá thành công các vụ án tham nhũng, kinh tế lớn thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng theo dõi, chỉ đạo; tham mưu xử lý nghiêm các đối tượng phạm tội theo đúng phương châm “không có vùng cấm, không có ngoại lệ”, góp phần củng cố lòng tin của nhân dân đối với công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng của Đảng, Nhà nước. Điển hình như các vụ: Trịnh Xuân Thanh ở Tổng Công ty cổ phần Xây lắp dầu khí Việt Nam; vụ vi phạm quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Tổng Công ty Viễn thông Mobifone...
     Trong đấu tranh phòng, chống các loại tội phạm mới xuất hiện cùng với quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, nhất là quá trình phát triển, ứng dụng tin học như tội phạm về môi trường, tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an đã kịp thời thành lập lực lượng chuyên trách; xây dựng, hoàn thiện cơ sở pháp lý cho cuộc đấu tranh này. Do vậy, đã kịp thời phát hiện, đấu tranh ngăn chặn các hoạt động, hành vi vi phạm, điển hình là khám phá vụ đánh bạc trực tuyến Rikvip do Nguyễn Văn Dương và Phan Sào Nam cầm đầu.
     Công tác giáo dục, cải tạo phạm nhân, trại viên, học sinh được lực lượng Công an đổi mới mạnh mẽ theo hướng gắn quá trình cải tạo với tự cải tạo; kết hợp giáo dục chính trị, tư tưởng, giáo dục pháp luật với dạy văn hóa và dạy nghề để người phạm tội cải tạo thông qua lao động và có điều kiện để tái hòa nhập cộng đồng. Bộ Công an chủ trì xây dựng, đề xuất với Chính phủ trình Quốc hội ban hành Luật đặc xá, Luật thi hành án hình sự; sửa đổi nhiều văn bản pháp quy về thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp, đổi mới công tác quản lý, giáo dục phạm nhân và thực hiện chế độ, chính sách đối với can phạm, phạm nhân, trại viên, học sinh; cải thiện điều kiện giam giữ như xây dựng nhà hạnh phúc cho phạm nhân cải tạo tiến bộ, cho phép phạm nhân được gọi điện cho gia đình..., góp phần cảm hóa phạm nhân, không để các thế lực thù địch, phản động lợi dụng chống phá ta về dân chủ, nhân quyền. Số phạm nhân được đặc xá, ra tù trước thời hạn ngày càng nhiều, tỷ lệ tái phạm thấp, nhiều người đã trở thành công dân tốt, doanh nhân thành đạt, tích cực tham gia các hoạt động xã hội. 
Trong công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ, phát huy kết quả đạt được từ giai đoạn trước, Bộ Công an triển khai đồng bộ các biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn, hạn chế các vụ cháy, nổ lớn; xây dựng các phương án phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn cứu hộ đối với các địa bàn, các công trình trọng điểm quốc gia, khu công nghiệp, nhà cao tầng, chợ, trung tâm thương mại... có nguy cơ cháy, nổ cao. Lực lượng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ được trang bị thêm nhiều phương tiện hiện đại, ứng dụng các thành tựu khoa học, công nghệ, nhất là công nghệ thông tin để nối mạng hệ thống báo cháy từ doanh nghiệp, cấp xã đến cấp tỉnh qua internet; thống nhất số điện thoại báo tin về phòng cháy, chữa cháy, gắn công tác phòng cháy, chữa cháy với cứu nạn, cứu hộ; xây dựng phương châm phòng cháy, chữa cháy “4 tại chỗ”: lực lượng tại chỗ, phương tiện tại chỗ, chỉ huy tại chỗ, hậu cần tại chỗ. Một trong những thành tựu nổi bật trong công tác này là xây dựng được phong trào toàn dân tham gia phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ, đồng thời mở rộng quan hệ quốc tế về phòng cháy, chữa cháy với Nga, Nhật Bản, Xingapo, Phần Lan, Áo... góp phần nâng cao năng lực về phòng cháy, chữa cháy, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ được giao. 
     Trong công tác giữ gìn trật tự, an toàn giao thông, Bộ Công an đã có những đổi mới quan trọng về nhận thức và nhiệm vụ phục vụ người dân, bảo đảm và thiết lập trật tự, an toàn giao thông trong phạm vi cả nước, trên các lĩnh vực đường bộ, đường sắt, đường thủy. Đã đổi mới về trang phục, trang bị phương tiện, lề lối, tác phong làm việc và các thủ tục hành chính liên quan. Bộ Công an triển khai đồng bộ, quyết liệt nhiều giải pháp bảo đảm trật tự an toàn giao thông, góp phần giảm ùn tắc giao thông, kiềm chế tình trạng vi phạm và tai nạn giao thông nghiêm trọng; chỉ đạo quyết liệt việc cải cách thủ tục đăng ký, quản lý phương tiện, củng cố niềm tin của quần chúng nhân dân với lực lượng Cảnh sát giao thông nói riêng và Công an nhân dân nói chung.
     Trong công tác quản lý hành chính nhà nước về an ninh, trật tự, đã có sự chuyển đổi mạnh mẽ từ “tư duy quản trị” sang “tư duy quản lý dân chủ, công khai, minh bạch, hiện đại, mang tính phục vụ”. Thực hiện nghiêm túc nguyên tắc tôn trọng quyền con người, phục vụ và bảo vệ các quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, các cơ quan, tổ chức. Công tác quản lý cư trú có những chuyển biến mạnh mẽ: phân công, phân cấp trong đăng ký và quản lý; thời hạn nhận và trả kết quả cho công dân giảm đáng kể; các biểu mẫu được đơn giản hóa, thuận tiện cho công dân nhưng vẫn đảm bảo yêu cầu nghiệp vụ. Công tác cấp, phát, quản lý chứng minh nhân dân có nhiều đổi mới: chuyển từ chứng minh nhân dân 9 số sang căn cước công dân 12 số. Bộ Công an quyết liệt chỉ đạo xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và Dự án sản xuất, cấp và quản lý căn cước công dân. Toàn lực lượng khắc phục những khó khăn, vướng mắc, huy động hàng vạn cán bộ, chiến sĩ không quản ngày đêm hoàn thành mục tiêu, yêu cầu đề ra, kịp thời phục vụ nhân dân và góp phần quan trọng xây dựng Chính phủ điện tử.
     Chặng đường gần 80 năm qua, lực lượng Công an đã thực hiện tốt chức năng quản lý nhà nước về trật tự xã hội và trực tiếp đấu tranh phòng, chống tội phạm, bảo đảm an ninh, trật tự trong mọi tình huống, bảo vệ cuộc sống bình yên, hạnh phúc của nhân dân. Đây là thành tựu quan trọng trong suốt quá trình xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của lực lượng Công an nhân dân.