Công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật của Đảng có vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng trong công tác xây dựng Đảng và sự lãnh đạo của Đảng. Từ khi thành lập đến nay, Đảng ta luôn chú trọng, quan tâm đến công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật. Đảng xác định: Kiểm tra, giám sát là một trong những phương thức lãnh đạo của Đảng, một bộ phận quan trọng trong công tác xây dựng Đảng; kiểm tra là một chức năng lãnh đạo của Đảng, là nhiệm vụ của toàn Đảng; lãnh đạo mà không kiểm tra coi như không lãnh đạo.
Hơn 70 năm qua, cùng với sự phát triển lớn mạnh của lực lượng Công an nhân dân (CAND), tổ chức đảng trong CAND luôn được quan tâm củng cố, giữ vai trò là hạt nhân lãnh đạo, quyết định thắng lợi mọi nhiệm vụ của lực lượng CAND. Trải qua nhiều lần thay đổi tên gọi, tổ chức, chức năng, nhiệm vụ, từ một Chi bộ trực thuộc Đảng ủy dân, chính, đảng Trung ương, đến nay, Đảng bộ CATW là Đảng bộ trực thuộc Ban Chấp hành Trung ương Đảng, tổ chức Đảng trong CAND được xây dựng thành hệ thống ở từng cấp Công an, đủ sức lãnh đạo mọi mặt công tác Ngành.
Dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng, Đảng ủy CATW lãnh đạo lực lượng Công an luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội trong mọi tình huống. Để hoàn thành nhiệm vụ nặng nề mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó, Đảng bộ CATW đặc biệt coi trọng công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật Đảng, qua đó góp phần tích cực xây dựng lực lượng CAND tuyệt đối trung thành với Đảng, Nhà nước và nhân dân, chỉ biết còn Đảng là còn mình; cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại.
Là lực lượng nòng cốt trong bảo vệ an ninh quốc gia, thời gian qua, lực lượng CAND luôn đi đầu, bám sát và phục vụ việc thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị của Đảng và Nhà nước, góp phần giữ vững ổn định chính trị - xã hội, phát triển kinh tế - xã hội và mở rộng quan hệ đối ngoại của đất nước, nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế. Kết quả trong lãnh đạo, chỉ đạo các mặt công tác, chiến đấu, xây dựng lực lượng CAND thời gian qua được tạo nên bởi nhiều nhân tố, trong đó công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng trong Đảng bộ CATW đóng vai trò hết sức quan trọng.
Thực hiện phương châm “giám sát phải mở rộng”, “kiểm tra phải có trọng tâm, trọng điểm”, xem xét xử lý kỷ luật “không có vùng cấm, không có ngoại lệ”, với tinh thần quyết liệt, chủ động, cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp trong toàn Đảng và Đảng bộ CATW đã tiến hành công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng một cách toàn diện, đồng bộ, thống nhất, xuyên suốt, bảo đảm nguyên tắc, quy trình quy định. Đảng ủy CATW đã kịp thời ban hành các nghị quyết, chương trình công tác của nhiệm kỳ, hằng năm quyết định ban hành chương trình công tác kiểm tra, giám sát và tổ chức thực hiện nghiêm túc; kịp thời ban hành quy chế, quy định, quy trình, hướng dẫn phục vụ công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng trong Đảng bộ CATW (từ năm 2015 đến nay, Đảng ủy, Ban Thường vụ Đảng ủy CATW đã ban hành 01 nghị quyết, 04 chương trình công tác; 05 quy định, 02 hướng dẫn để chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng trong Đảng bộ CATW).
Cấp ủy, tổ chức đảng các cấp đã nghiêm túc quán triệt, triển khai thực hiện nghị quyết, chỉ thị, quy định của đảng về công tác kiểm tra, giám sát và ban hành các văn bản thuộc thẩm quyền cấp mình để lãnh đạo, chỉ đạo hiệu quả công tác này; Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy CATW và Ủy ban kiểm tra các cấp trong CAND đã thực hiện tốt nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình. Từ năm 2016 đến nay, Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy CATW đã tham mưu giúp Đảng ủy, Ban Thường vụ Đảng ủy CATW tổ chức 24 kế hoạch kiểm tra, giám sát, xem xét thi hành kỷ luật; thực hiện 60 kế hoạch kiểm tra, giám sát chuyên đề; 40 kế hoạch xem xét thi hành kỷ luật theo Điều 32, Điều lệ Đảng; Ủy ban Kiểm tra các cấp đã tham mưu cho cấp ủy cùng cấp thực hiện 120 kế hoạch kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng; thực hiện 170 kế hoạch kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng theo Điều 32, Điều lệ Đảng.
Nội dung kiểm tra, giám sát chuyên đề chủ yếu tập trung vào lãnh đạo, tổ chức thực hiện Nghị quyết Trung ương 4, khóa XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ và Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh việc học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”; việc chấp hành nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Đảng, chấp hành quy chế làm việc thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ, đoàn kết nội bộ, thực hiện Quy định 19 điều đảng viên không được làm; thực hiện nghị quyết của đảng trên lĩnh vực an ninh, trật tự; về trách nhiệm nêu gương; việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Đã tiến hành xem xét thi hành kỷ luật đối với các đảng viên và tổ chức đảng vi phạm. Nội dung vi phạm của đảng viên chủ yếu là vi phạm nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Đảng, quy chế làm việc, vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, đoàn kết nội bộ, vi phạm quy định 19 điều đảng viên không được làm; vi phạm trong điều tra; việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; vi phạm quy chế, quy trình công tác...
Kiểm tra, giám sát là những chức năng lãnh đạo của Đảng, là một nội dung và phương thức lãnh đạo của Đảng, nên trong mỗi giai đoạn cách mạng, công tác kiểm tra, giám sát luôn được đổi mới nhằm phục vụ thắng lợi nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng theo yêu cầu của mỗi giai đoạn cách mạng.
Hiện nay, bối cảnh toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế sâu rộng, cuộc cách mạng Công nghiệp lần thứ tư và các mối đe dọa, thách thức an ninh truyền thống, an ninh phi truyền thống tác động đan xen, chuyển hóa lẫn nhau; hợp tác, cạnh tranh, đấu tranh và sự tùy thuộc lẫn nhau giữa các nước, tạo ra cả thời cơ và thách thức mới. Ở trong nước, thế và lực, sức mạnh tổng hợp của đất nước tăng lên, uy tín quốc tế của đất nước ngày càng được nâng cao. Tuy nhiên, bốn nguy cơ mà Đảng ta đã chỉ ra vẫn tồn tại, nhất là nguy cơ tụt hậu xa hơn về kinh tế so với các nước trong khu vực và trên thế giới, nguy cơ “diễn biến hòa bình” của thế lực thù địch nhằm chống phá nước ta; tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong một bộ phận cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí diễn biến phức tạp. Tình hình chính trị - xã hội ở một số địa bàn còn tiềm ẩn nguy cơ mất ổn định…
Trước yêu cầu của tình hình mới, công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng bộ CATW cần tập trung vào một số nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm sau:
Một là, công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật đảng trong Đảng bộ phải luôn bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư. Các chương trình kiểm tra, giám sát phải bảo đảm thực hiện đồng bộ, tránh nơi làm, nơi không làm hoặc có làm nhưng hiệu quả không cao.
Hai là, nâng cao nhận thức về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng cho các cấp ủy, tổ chức đảng, đảng viên, ủy ban kiểm tra và cán bộ kiểm tra trong toàn Đảng bộ là yêu cầu, đòi hỏi cấp thiết hiện nay. Có nhận thức đúng thì mới thực hiện đúng, đầy đủ, sát hợp và có kết quả các nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng.
Ba là, kiện toàn tổ chức bộ máy cơ quan ủy ban kiểm tra các cấp trong Ðảng bộ CATW đủ số lượng, bảo đảm chất lượng, mô hình thống nhất từ Trung ương đến cấp quận, huyện và tương đương, bảo đảm hoạt động có hiệu quả, hiệu lực, ngang tầm chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao…
Bốn là, đổi mới nội dung, phương pháp thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát của Đảng bộ. Thời gian tới công tác kiểm tra, giám sát trong Đảng bộ cần tập trung vào công tác tổ chức và cán bộ, kiểm soát quyền lực, chống chạy chức, chạy quyền, trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu cấp ủy. Nghiên cứu xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng trong CAND, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ việc phối hợp, trao đổi, cập nhật dữ liệu, thông tin về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng trên mạng diện rộng của Ðảng, của Bộ Công an.
Năm là, quan tâm làm tốt công tác giáo dục, đào tạo, xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác kiểm tra, giám sát đảng trong CAND có phẩm chất, năng lực, trình độ, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới…