Những trải nghiệm đầu tiên
Từ Hà Nội, sau 20 giờ bay và quá cảnh, máy bay đáp xuống sân bay quốc tế Juba - thủ đô của Nam Sudan và cũng là thành phố phát triển nhất ở nước cộng hòa này. Quốc gia non trẻ nhất của lục địa đen vẫn đang từng ngày, từng giờ đối mặt với nghèo đói, xung đột và bất ổn. Nơi đây, mùa mưa bắt đầu từ tháng 4 đến tháng 10 và nhiệt độ trung bình luôn cao. Thời tiết khắc nghiệt, chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm có thể lên đến trên 30 độ C.
 |
| Phái bộ Gìn giữ hoà bình Liên hợp quốc tại Nam Sudan (UNMISS). |
Đã cuối tháng 4, nhưng Nam Sudan vẫn chào đón các thành viên Tổ công tác số 5 bằng thời tiết khô nóng, bằng cơn lốc bụi mù mịt ngày nắng và con đường đất lầy lội sau những cơn mưa triền miên. Đã tìm hiểu và hình dung trước, nhưng có đặt chân đến đây, Đại úy Trần Mỹ Linh và 2 đồng đội mới cảm nhận sâu sắc những thử thách phải đối mặt. Và bài học đầu tiên là về sự kiên nhẫn, khả năng thích nghi, dù khó khăn vẫn giữ tinh thần lạc quan, đoàn kết để thiết lập cuộc sống khoa học trong hoàn cảnh thiếu thốn.
Nhiệm vụ mới
Những ngày đầu tiên tại Phái bộ Gìn giữ hoà bình Liên hợp quốc ở Nam Sudan (UNMISS), Tổ Công tác số 5 của Bộ Công an Việt Nam khẩn trương làm quen môi trường, cơ cấu tổ chức và quy trình làm việc. Với nhiệm vụ bảo vệ dân thường, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động hỗ trợ nhân đạo, hỗ trợ thực hiện thỏa thuận tái thiết hoà bình và giải quyết xung đột, đồng thời theo dõi, điều tra, báo cáo các vi phạm Luật Nhân đạo và Luật Nhân quyền, nhân sự UNMISS bao gồm 3 lực lượng dân sự, quân sự và cảnh sát. Trong đó, Trụ sở chỉ huy chính của lực lượng cảnh sát đặt tại thủ đô Juba, bang Central Equatorial.
 |
| Đại úy Trần Mỹ Linh tại khoá đào tạo phối hợp tác chiến dành cho sĩ quan quân đội và cảnh sát do bộ phận Quan sát viên Quân sự tổ chức. |
Trong 2 tuần đầu, các thành viên tổ công tác được sắp xếp tham gia đào tạo cơ bản và hoàn thành những thủ tục cần thiết theo quy định, bao gồm thi sát hạch giấy phép lái xe theo tiêu chuẩn của Liên hợp quốc, nhận trang cấp thiết bị liên lạc, thiết bị bảo hộ chống đạn và làm quen với hệ thống thông tin, làm việc nội bộ. Sau thời gian này, họ được điều động đến Sở chỉ huy cảnh sát Juba.
Nhận nhiệm vụ, Mỹ Linh bắt tay ngay vào nắm bắt nội dung công việc. Rất nhanh, dưới sự hỗ trợ, hướng dẫn của đồng nghiệp đến từ nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó một số người từng có kinh nghiệm triển khai tại những phái bộ khác hoặc triển khai lần thứ hai tại UNMISS, nữ Đại úy Công an Việt Nam đã nhanh chóng bắt kịp nhịp làm việc kín tuần, kể cả lễ tết.
Tại Juba, có 3 trại lánh nạn dành cho người mất nơi ở (IDP camp), tập trung hơn 120.000 người sống tạm trong điều kiện khó khăn, thiếu thốn cả về lương thực, nước sạch, thuốc men và điều kiện y tế, giáo dục. Trong không gian chật hẹp, đông đúc và điều kiện sống dưới mức cơ bản ấy, dịch bệnh có thể bùng phát bất cứ lúc nào. Khi những email đầu tiên được Đại úy Trần Mỹ Linh gửi về cho đồng đội ở quê nhà, Nam Sudan đang “gồng mình” trong đợt dịch bùng phát trên diện rộng gồm sốt rét, tả, thương hàn và cả bệnh dại.
Trong thư, Mỹ Linh chia sẻ, hoạt động tuần tra tại các trại IDP này chỉ là một trong rất nhiều nhiệm vụ được triển khai hàng ngày. Không những giúp nhân sự UNMISS nắm bắt địa bàn thực tế nhanh và chính xác, những buổi tuần tra còn tạo cơ hội cho các thành viên của Tổ công tác tiếp xúc nhiều hơn với người dân địa phương, từng bước xây dựng niềm tin và thiện cảm đối với lực lượng cảnh sát của phái bộ nói chung và Công an Việt Nam nói riêng.
 |
| Hoạt động tuần tra tại trại tị nạn dành cho người mất nơi ở (IDP camp). |
Linh kể, có những chuyến tuần tra, khi thấy lá cờ đỏ sao vàng trên quân phục nữ Đại úy này, người dân địa phương đã vẫy tay “xin chào” đầy thân thiện. Khoảnh khắc ấm áp ấy, chỉ một ánh mắt, nụ cười và cái nắm tay gần gũi, thân thương cũng đủ níu kéo những cảm xúc tích cực trong mỗi tâm hồn Việt đang ở xa Tổ quốc, tiếp thêm cho họ sức mạnh, nghị lực, kiên cường bám trụ nơi đây và thực hiện sứ mệnh gìn giữ hòa bình...
Ở Nam Sudan, chủ yếu vẫn là đường đất. Vào mùa mưa, một số tuyến ngập sâu. Với địa hình gập ghềnh, lồi lõm đặc trưng, xe tuần tra dễ sa lầy, không thể tiến vào. Thêm vào đó là những rủi ro luôn tiềm ẩn do thực tế phức tạp, liên tục biến động về an ninh, chính trị và nguy cơ leo thang bạo lực, xung đột vũ trang giữa các phe nhóm, đặc biệt là từ tháng 3/2025 đến nay. Cuộc sống hòa bình thực sự là ước mơ lớn nhất của mỗi người dân nơi đây. Mang trên mình bộ trang phục gìn giữ hòa bình của lực lượng Công an nhân dân Việt Nam và chiếc mũ nồi xanh - biểu tượng hòa bình, Tổ công tác số 5 đã bước vào một giai đoạn nhiều thử thách, chông gai nhưng cũng đầy mới mẻ, ý nghĩa.
Hòa nhập
Phái bộ UNMISS là một môi trường đa quốc gia. Ở đó, những giá trị cốt lõi mà Liên hợp quốc đặt ra như tính liêm chính, chuyên nghiệp, tôn trọng sự đa dạng đã trở thành phẩm chất của mỗi người. Nơi đây, không phân biệt nam nữ, tôn giáo, quốc tịch, màu da - mọi nhân viên đều bình đẳng trong quá trình đào tạo, huấn luyện, sinh hoạt hàng ngày cũng như thực thi nhiệm vụ.
Hơn 1 tháng trôi qua, Mỹ Linh đã tích lũy cho mình những trải nghiệm vô cùng quý giá. Hòa nhập nhanh với môi trường làm việc của Liên hợp quốc, chính quãng thời gian làm việc thực địa đã trui rèn cho chị và đồng đội tác phong, kỷ luật và tinh thần đoàn kết, sẻ chia từ trong khó khăn, thiếu thốn.
Đến một đất nước xa lạ, xung quanh bốn bề tiếng súng, việc thay đổi múi giờ sinh hoạt, điều kiện ăn ở hạn chế, những bỡ ngỡ khi giao tiếp liên văn hóa và tiếp nhận thông tin, kiến thức liên quan đến công việc trong một khoảng thời gian ngắn… là những áp lực vô hình. Nhưng vượt lên tất cả, những sĩ quan Công an nhân dân mũ nồi xanh của chúng ta không chỉ nhanh chóng bắt kịp cường độ làm việc, yêu cầu kỷ luật cao trong công tác mà còn dần quen với mạng Internet chập chờn và những cuộc gọi về Việt Nam cho gia đình, đồng đội bị ngắt quãng.
“Cuộc sống ở Nam Sudan khiến tôi trân trọng hơn giá trị cuộc sống từ những điều nhỏ nhất, càng trân trọng hơn giá trị của hòa bình và giữ cho mình tinh thần lạc quan trong mọi hoàn cảnh” - Đại úy Trần Mỹ Linh chia sẻ. Với chị, hòa bình không đơn giản là kết thúc chiến tranh mà còn là sự hiện diện của hy vọng và những mong muốn sẽ trở thành sự thực về một tương lai tốt đẹp hơn cho người dân châu Phi. Đó cũng chính là lý tưởng, là lý do vì sao những người lính mũ nồi xanh như họ có mặt ở vùng đất này.
 |
| Mang trên mình bộ trang phục gìn giữ hòa bình của lực lượng Công an nhân dân Việt Nam, các thành viên Tổ công tác số 5 bước vào hành trình mới. |
Công việc ở phái bộ đem lại cho các sĩ quan cơ hội và trải nghiệm hiếm có khi được làm việc trong môi trường chuyên nghiệp, quốc tế; được đào tạo, phát triển năng lực; được tạo điều kiện cạnh tranh công bằng; được học hỏi kinh nghiệm và tìm hiểu lịch sử, văn hoá, xã hội từ những đồng nghiệp đến từ khắp nơi trên thế giới.
Ở UNMISS, các nhân viên đều là những nhân sự có trình độ, kinh nghiệm, cá tính và nổi bật, được chọn lựa kỹ càng từ lực lượng cảnh sát của các quốc gia cử quân. Bạn bè quốc tế yêu mến Việt Nam, trân trọng lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước hào hùng của người Việt; càng yêu quý những đồng nghiệp đến từ quốc gia nhỏ bé hình chữ S này.
Các tổ công tác trước đó của Bộ Công an Việt Nam đã gây dựng được ấn tượng tốt trong mắt đồng nghiệp và lãnh đạo phái bộ UNMISS bằng sự khiêm tốn, chăm chỉ, chuyên nghiệp; tích cực tham gia hoạt động chung của phái bộ và truyền thông, lan tỏa hình ảnh đất nước, con người Việt Nam thân thiện, nhân văn, yêu chuộng hòa bình. Đây cũng là động lực khiến các thành viên Tổ công tác số 5 tiếp tục cố gắng hơn nữa, không chỉ để tiếp nối truyền thống anh hùng của lực lượng Công an nhân dân mà còn khẳng định năng lực bản thân trong công việc.
 |
| Giới thiệu văn hoá và ẩm thực truyền thống Việt Nam trong dịp chia tay bà Chistine Fossen, Trưởng Lực lượng Cảnh sát của phái bộ UNMISS khi bà kết thúc nhiệm kì. |
Các anh chị đến Nam Sudan khi mùa mưa đã bắt đầu. Những thảm cỏ lau xanh rì - thực vật đặc trưng chỉ xuất hiện vào mùa mưa đã xuất hiện. Như nhà văn Nguyễn Khải từng viết, “sự sống nảy sinh từ trong cái chết, hạnh phúc hiện hình từ trong những hy sinh, gian khổ” - có đôi khi, khó khăn, thử thách lại mở ra những thời cơ, vận hội mới. Cũng như mùa mưa ở Nam Sudan, tiềm ẩn nguy cơ dịch bệnh nhưng lại mang tới nguồn nước dồi dào hơn cho sự sống và phủ lên mảnh đất khô cằn vì nắng gió này những mảng xanh dịu mắt, đầy hi vọng.
Cũng hi vọng, nơi châu Phi xa xôi ấy, trên chặng đường gìn giữ hòa bình, những sĩ quan Công an Việt Nam - trong đó có Đại úy Trần Mỹ Linh - đã, đang và sẽ tiếp tục viết nên những hành trình đáng nhớ!