Kon Tum là tỉnh miền núi vùng cao, biên giới của đất nước, có dân số tương đối ít, nhưng phần lớn là người dân tộc thiểu số (DTTS). Trong quá trình phát triển cũng như trong quản lý xã hội, Đảng và chính quyền tỉnh Kon Tum luôn quan tâm và thực hiện đúng đắn các chính sách liên quan đến tôn giáo và dân tộc, đảm bảo các quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo cho đồng bào DTTS nói riêng, nhân dân trên địa bàn nói chung. Trong đó, quan tâm, tạo điều kiện cho các tôn giáo tiến hành các nghi lễ, tín ngưỡng, tôn giáo; mở các lớp đào tạo, bồi dưỡng những người chuyên hoạt động để đáp ứng các nhu cầu tôn giáo; tạo điều kiện thuận lợi cho việc đăng ký sinh hoạt tôn giáo tập trung; cho phép mời các chức sắc ngoài tỉnh vào địa phương tiến hành các hoạt động lễ trọng; tạo điều kiện cấp phép cho các tôn giáo xây dựng, sửa chữa các công trình tôn giáo; tạo điều kiện cho các cá nhân, tổ chức tôn giáo tiến hành giao lưu, hợp tác quốc tế theo luật định, đảm bảo quyền bình đẳng giữa các tôn giáo trên địa bàn…
 |
| Các đối tượng lợi dụng mạng internet đăng tải các thông tin sai sự thật. |
Tuy nhiên tình hình liên quan đến tôn giáo ở tỉnh Kon Tum vẫn còn tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp và phát sinh những vấn đề mới tác động tới an ninh, trật tự (ANTT), phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương, đặc biệt là hoạt động lợi dụng tự do tôn giáo để tiến hành các hoạt động vi phạm pháp luật, trục lợi bất chính. Cụ thể: Lợi dụng đường lối, chính sách đổi mới, mở cửa và tự do tôn giáo của Đảng và Nhà nước ta, nhiều cá nhân, tổ chức trên địa bàn tự ý xây dựng, thành lập các cơ sở thờ tự trái phép tiến hành các hoạt động lôi kéo người dân tham gia, kêu gọi tài trợ, ủng hộ, quyên góp từ quần chúng nhân dân nhằm trục lợi bất chính.
Khi bị chính quyền xử lý, số đối tượng này sử dụng internet đăng tải các thông tin sai sự thật, tuyên truyền nói xấu chính quyền, nói xấu Đảng hòng kích động quần chúng nhân dân gây mất ANTT và ủng hộ cho các hoạt động sai trái của chúng. Điển hình như, Nguyễn Đức Minh (tự xưng Thích Đồng Quang) đã xây dựng trái phép cơ sở thờ tự trên địa bàn huyện Ngọc Hồi lấy tên là Sơn Linh Tự để lôi kéo nhân dân tham gia sinh hoạt tôn giáo, thu tiền đèn, nhang của số tín đồ nhẹ dạ cả tin nhằm trục lợi tâm linh, thu lời bất chính cho bản thân. Phát hiện những sai phạm của Nguyễn Đức Minh, chính quyền địa phương đã chủ động xử lý theo đúng quy định của pháp luật nhưng đối tượng không đồng tình, lợi dụng mạng xã hội, tiện ích của Internet đăng tải, chia sẻ, cung cấp các thông tin, hình ảnh sai sự thật, bóp méo nội dung nhằm tuyên truyên nói xấu chính quyền và kêu gọi sự hỗ trợ, ủng hộ của các cá nhân, tổ chức trên địa bàn cũng như số chống đối bên ngoài.
Lợi dụng vấn đề tự do tôn giáo để móc nối với các đối tượng phản động bên ngoài ngấm ngầm chống lại đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước thực hiên các mưu đồ chính trị.
 |
| Các đối tượng trong một tổ chức tuyên truyền đạo trái phép. |
Thực tế cho thấy, hoạt động này thường có sự kích động, móc nối với các thế lực thù địch, đối tượng phản động bên ngoài, lợi dụng vấn đề tôn giáo để thực hiện các mưu đồ chính trị; thường tập trung diễn ra tại các vùng đồng bào DTTS, vùng sâu, vùng xa, vùng có trình độ dân trí, nhận thức của nhân dân còn thấp. Các đối tượng thường lợi dụng đặc điểm các dân tộc ở Kon Tum phần đông có tín ngưỡng đa thần, có tính thật thà, chất phác, dễ tin, dễ ngờ, lời nói đi đôi với việc làm; khi đồng bào đã tin thì niềm tin của họ là tuyệt đối, thậm chí tin tưởng một cách mù quáng, nhưng một khi đã mất lòng tin thì khó có thể lấy lại được để tuyên truyền, xuyên tạc, bóp méo chính sách tôn giáo của Đảng và Nhà nước; kích động đồng bào bỏ làng bản, nhà cửa, ruộng vườn để đi theo gây mất ổn định an ninh trên địa bàn. Trong những năm qua, trên địa bàn tỉnh Kon Tum, lợi dụng niềm tin, tín ngưỡng tôn giáo các đối tượng cầm đầu tổ chức “Tin lành Đấng Christ” trên địa bàn đã móc nối câu kết với các đối tượng phản động người Việt, số cầm đầu ở Mỹ lợi dụng tự do tôn giáo để tiến hành các hoạt động chống phá. Mục đích hoạt động của chúng là lợi dụng quyền tự do tôn giáo, lợi dụng sự tạo điều kiện của chính quyền đối với các hoạt động tôn giáo tiến hành lôi kéo chức sắc, tín đồ DTTS thông qua các buổi rao giảng, sinh hoạt tôn giáo để tập hợp lực lượng, sử dụng chiêu bài đấu tranh “đòi tự do tôn giáo, dân chủ, nhân quyền cho người DTTS”; vu cáo Chính quyền đàn áp tôn giáo, đàn áp dân tộc từ đó kích động ly khai, tự trị; tiến tới thành lập tôn giáo riêng, nhà nước riêng của người dân tộc thiểu số.
 |
| Mục đích của thư kêu gọi trên là tuyên truyền, kêu gọi sự ủng hộ, thừa nhận cho hoạt động của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống Nhất. |
Lợi dụng các kẽ hở trong các quy định của pháp luật để kêu gọi quần chúng tín đồ quyên góp tiền, hiến tặng đất để mở rộng cơ sở thờ tự phục vụ hoạt động phát triển đạo.
Tiến hành các hoạt động xây dựng, cơi nới, sửa chữa các cơ sở thờ tự trái pháp luật; lợi dụng quyền tự do tín ngưỡng tôn giáo, lợi dụng các quy định tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động tôn giáo trong Luật Tín ngưỡng tôn giáo để tập trung đông người sinh hoạt tôn giáo khi chưa được phép, vi phạm các quy định trong phòng chống dịch Covid-19 gây khó khăn cho hoạt động phòng, chống dịch. Khi bị chính quyền nhắc nhở thì không chủ động khắc phục, không chấp hành các hình thức xử lý của chính quyền, lợi dụng niềm tin tôn giáo của tín đồ để kích động tạo ra mâu thuẫn; sử dụng số đông tín đồ gây sức ép với chính quyền để thực hiện các hoạt động vi phạm pháp luật gây mất ổn định an ninh, trật tự trên địa bàn.
Lợi dụng sự tạo điều kiện của chính quyền chức năng, một số đối tượng tổ chức tiến hành tuyên truyền, kêu gọi nhân dân trên địa bàn tham gia sinh hoạt các đạo lạ chưa được nhà nước thừa nhận như: Pháp luân công, Pháp môn diệu âm, Vô Hải Thanh Thượng Sư.
Bên cạnh đó, một số cá nhân, tổ chức lợi dụng các hoạt động bảo trợ xã hội, từ thiện, nhân đạo để truyền đạo trái phép tập trung vào vùng sâu, vùng xa, khu vực biên giới, vùng đồng bào DTTS; thông qua các hoạt động bảo trợ xã hôi, từ thiện, nhân đạo để tuyên truyền, xuyên tạc các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, mua chuộc, móc nối, kích động, phá hoại tư tưởng đối với một số đối tượng cực đoan - quá khích. Thời gian qua, trên địa bàn, lợi dụng vấn đề này nổi lên một số vụ như: Tổ chức Thanh Hải Vô thượng Sư lợi dụng hoạt động từ thiện, tặng quà cho các hộ nghèo, gặp hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn để tổ chức quay phim, ghi hình nhằm chia sẽ, đăng tải trên các trạng mạng xã hội để quảng bá, tuyên truyền phát triển đạo trái phép. Hay như, vào tháng 4/2021 Chùa Từ Hiếu (thuộc Quận 8, thành phố Hồ Chí Minh) lợi dụng hoạt động từ thiện, nhân đạo, ủng hộ khắc phục hậu quả dịch bệnh Covid-19, đã đứng ra kêu gọi ủng hộ, cứu trợ đồng bào dân tộc tại Kon Tum từ quần chúng tín đồ với mục đích là tuyên truyền, kêu gọi sự ủng hộ, thừa nhận cho hoạt động của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống Nhất (đây là tổ chức phản động, không được sự công nhận và cấp phép hoạt động)…