Trung bình hàng năm, 32 cơ sở kinh doanh vật liệu nổ công nghiệp, tiền chất thuốc nổ trên địa bàn sử dụng khoảng 355.775kg thuốc nổ, 210.529 kíp nổ các loại (trong đó có 22 doanh nghiệp trong nước, 01 hợp tác xã, 09 chi nhánh và cơ sở kinh doanh trực thuộc), sử dụng 184 người lao động để thi công các công trình thủy điện, khai thác đá phục vụ cho việc phát triển kinh tế, quy hoạch, chỉnh trang đô thị.
Thực trạng hiện nay cho thấy các vụ án mua bán, vận chuyển, tàng trữ trái phép vật liệu nổ công nghiệp xảy ra khá phức tạp, các đối tượng thay đổi thường xuyên phương thức, thủ đoạn (giao dịch vào ban đêm, liên tục thay đổi địa điểm giao nhận hàng, phương tiện vận chuyển, thuê người vận chuyển, khi bị truy bắt thì tẩu tán tang vật hoặc khai nhặt được, quá trình giao nhận hàng không giấy tờ), nguồn vật liệu nổ chủ yếu do thất thoát, mất trộm từ các công trường thủy điện, khai thác khoáng sản.
Bên cạnh những loại vật liệu nổ truyền thống như TNT, AD1, Anfo, Tritonao, dây cháy chậm thì tội phạm đã có sự chuyển hướng sang chế tạo thuốc nổ từ các loại tiền chất nổ vì đây là những chất dễ tìm kiếm, mua bán ngoài thị trường, sau đó học cách chế tạo trên mạng để sản xuất thuốc nổ mua bán, kiếm lời.
Điển hình tháng 6/2024, Công an tỉnh Kon Tum phối hợp với cơ quan CSĐT Công an thị xã Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa bắt giữ 02 đối tượng liên quan đến vụ án “tàng trữ, mua bán trái phép vật liệu nổ” tại xã ChưHreng, thành phố Kon Tum, thu giữ 50kg thuốc nổ nhũ tương. Đối tượng vi phạm là Giám đốc Công ty TNHH-MTV Phát Hoàng Viễn Kon Tum vì mục đích cá nhân đã tuồn số vật liệu nổ nhập về để khai thác công trình thủy lợi nhà máy thủy điện Đăk Mi 1 (huyện ĐăkGlei, tỉnh Kon Tum) và bán lấy tiền tiêu xài.
 |
| Kho chứa vật liệu nổ để thi công công trình thủy điện. |
Trước diễn biến phức tạp của tội phạm mua bán, vận chuyển, tàng trữ trái phép vật liệu nổ công nghiệp, Công an tỉnh Kon Tum đã chủ động ban hành kế hoạch kiểm tra, tổ chức kiểm tra, hướng dẫn các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp tham gia hoạt động vật liệu nổ công nghiệp, tiền chất thuốc nổ thực hiện nghiêm các quy định của Luật Quản lý sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ; xét duyệt cấp các loại về vật liệu nổ công nghiệp, tiền chất thuốc nổ thuộc phạm vi quản lý cho các doanh nghiệp được phép sản xuất, cung ứng vật liệu nổ công nghiệp, tiền chất thuốc nổ. Kiểm tra hộ chiếu nổ mìn, lệnh xuất kho vật liệu nổ, nhật ký giám sát, nhật ký thi công và đối chiếu thợ nổ mìn, chỉ huy nổ mìn giữa con người thực tế với hợp đồng lao động, kiểm tra chứng chỉ và các loại văn bằng có liên quan, đảm bảo có trình độ năng lực chuyên môn khi sử dụng vật liệu nổ công nghiệp, tiền chất thuốc nổ, kiểm tra kho chứa vật liệu nổ, nơi tiếp nhận bốc dỡ vật liệu nổ đảm bảo về quy chuẩn, khoảng cách an toàn đối với công trình, an toàn về phòng chống cháy nổ và tránh tình trạng mất trộm, thất thoát vật liệu nổ khi thi công…
 |
| Kiểm tra hồ sơ sử dụng vật liệu nổ. |
Xác định công tác quản lý việc sử dụng vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ là một trong những công tác trọng tâm nhằm bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội, để quản lý chặt chẽ, hiệu quả, Công an tỉnh Kon Tum sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Sở Công thương trong việc cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện về an ninh trật tự đối với các cơ sở kinh doanh có sử dụng vật liệu nổ. Chú trọng công tác cấp giấy đăng ký tiếp nhận vật liệu nổ và quản lý vật liệu nổ của các cơ quan, tổ chức được cấp phép kinh doanh, vận chuyển, sử dụng vật liệu nổ; đẩy mạnh công tác kiểm tra hiện trường, kho bãi các cơ sở kinh doanh sử dụng vật liệu nổ, kiểm tra hồ sơ, sổ sách theo dõi việc sử dụng vật liệu nổ, đảm bảo việc tiếp nhận đủ số lượng thuốc nổ, dây nổ đúng với giấy phép sử dụng vật liệu nổ.
Đồng thời tăng cường công tác đấu tranh với các hành vi vi phạm về vật liệu nổ, thực hiện tốt công tác nắm tình hình, công tác nghiệp vụ cơ bản để thu thập thông tin, tài liệu về các cơ sở kinh doanh có sử dụng vật liệu nổ; đẩy mạnh công tác tuyên truyền vận động quần chúng nhân dân tích cực tham gia phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, phát hiện tố giác tội phạm vi phạm về vật liệu nổ; nghiên cứu, đề xuất cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung một số điều Luật liên quan đến tiền chất thuốc nổ và chế tài xử phạt đối với hành vi tang trữ, vận chuyển, mua bán trái phép tiền chất thuốc nổ.